Herdenkingsevenementen zijn integraal deel gaan uitmaken van onze hedendaagse samenleving. Honderd jaar Groote Oorlog, de tweehonderdste verjaardag van de Slag bij Waterloo en zelfs de recente aanslagen in ons land kwamen reeds aan bod als thema voor herdenkingsplechtigheden. Herdenkingen zijn maatschappelijke belevingen die ons iets kunnen leren; niet alleen over de historische gebeurtenis waarvoor ze staan maar ook over de manier waarop de samenleving daarmee omgaat. Anders gesteld: hoe en met welke bedoelingen 'recupereert' het heden het verleden? Vandaag kan in dit verband nieuw onderzoek worden opgestart dankzij archief m.b.t. de herdenking van de vijftigste verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog dat de Koning Boudewijnstichting heeft geschonken aan het CegeSoma.
Nico Wouters, operationeel directeur van het CegeSoma, is co-editor van The Handbook of State-Sponsored History after 1945'. Met 45 hoofdstukken en ruim 50 auteurs is dit het eerste boek dat systematisch bekijkt welke rol staten spelen in de constructie van geschiedenis en herinnering.
De inventarisatie van het archief van de schepenbank van Mirwart (1551-1795) heeft verrassende ontdekkingen opgeleverd. Zo blijkt dat in het verleden documenten van de schepenbank vermengd geraakten met heerlijkheidsarchief van Mirwart. De inventaris die door een vrijwilliger werd opgesteld, bevat ook een persoons- en plaatsnamenregister.
Madeleine Jacquemin, archivaris bij het Algemeen rijksarchief, heeft een boek uitgebracht over de geschiedenis van de Forges de Clabecq, een van de belangrijke bedrijven uit de Belgische staalindustrie.
Nog tot 14 oktober 2018 is in het Stadsmuseum van Lokeren een expo over het interneringskamp van Lokeren te bezoeken. In het kamp van Lokeren, het best gedocumenteerde 'zwartenkamp' in Vlaanderen, werden meer dan 20.000 (vermeende) collaborateurs vastgehouden. Het CegeSoma en het Rijksarchief te Gent werkten mee aan de wetenschappelijke ondersteuning van de expo en nemen deel aan het debat op 9 maart 2018 over de betekenis van interneringscentra zoals dat van Lokeren in een nationale en internationale context.
Op woensdag 7 maart 2018 om 18.00u geeft Laurence Druez, doctor in de geschiedenis aan de universiteit van Luik en werkleidster bij het Rijksarchief te Luik, in de kapel Saint-Maur te Luik (Cointe) een lezing getiteld L’architecture et le culte protestant en région liégeoise. Les temples comme témoins d’une identité complexe. Ze benadert de protestantse tempels als getuigen van een complexe identiteit.
Herdenkingsperiodes geven vaak aanleiding tot de uitgave van nieuwe werken over het betrokken onderwerp, maar die publicaties zijn niet altijd vernieuwend voor de geschiedschrijving. Over het fenomeen ‘bezetting’ werd al heel wat onderzoek gevoerd. Kan dit thema nog reveleren?
Vanaf midden maart 2018 wordt voor het aanvragen van documenten in onze leeszalen een nieuwe interface in gebruik genomen. De aanvraag wordt hiermee gebruiksvriendelijker en eenvoudiger. De vernieuwing kadert binnen de lancering van een nieuw archiefbeheersysteem.
Meer dan 120 strekkende meter archief van de arbeidsrechtbanken van Bergen en Charleroi uit de periode 1970-1986, in 2011 en 2015 overgebracht naar het Rijksarchief te Bergen, is geïnventariseerd.
Op zaterdag 3 maart 2018 om 13.30u geeft Laurence Druez, doctor in de geschiedenis aan de universiteit van Luik en werkleidster bij het Rijksarchief te Luik in zaal Saint-Georges in Bergen een lezing over het protestantisme in Bergen en de Borinage als een complexe religieuze minderheid. De lezing kadert binnen de Henegouwse boekenbeurs Hai’nos livres. Laurence Druez is heel het weekend (3 en 4 maart 2018, van 12.45u tot 18u) aanwezig op de boekenbeurs om haar boek over het protestants erfgoed in Wallonië te signeren.
