Het Rijksarchief is zich ervan bewust dat de instelling een belangrijke rol vervult inzake de toegang tot informatie en archieven. Reeds vele jaren werden aanzienlijke inspanningen geleverd om alle gebruikers een kwaliteitsvolle dienstverlening te bieden. Als gevolg van de daling van het budget en de inkrimping van het personeelsbestand en door de gewijzigde noden van het publiek, zal het Rijksarchief zich de komende maanden evenwel genoodzaakt zien om die dienstverlening op een andere manier in te vullen. De heroriëntatie zal de komende weken worden voorbereid. Verschillende opties liggen nog open, maar het is reeds duidelijk dat er gevolgen zullen zijn voor de openingstijden van de studiezalen. We informeren u zo snel mogelijk over de beslissingen die in dat verband zullen genomen worden.
Karel Velle
Algemeen Rijksarchivaris
In 2013 kreeg België 250 archiefdocumenten terug die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden ontvreemd door de Duitsers. Dit archief, dat op het einde van de oorlog ten gevolge van een bombardement meer dan een half jaar in het water lag, is nu gedeeltelijk geïnventariseerd. Het bevat onder meer dossiers over burgemeestersbenoemingen, plannen voor de bouw van overheidsgebouwen in het arrondissement Malmedy en bevolkingsstatistieken van het arrondissement Eupen in 1849.
De archieven van de Sint-Elooisparochie uit Moen en de O.-L.-Vrouw Hemelvaartparochie uit Heestert, twee dorpjes in het uiterste zuiden van West-Vlaanderen die deel uitmaken van de gemeente Zwevegem, werden in 2014 en 2015 in bewaring gegeven bij het Rijksarchief te Kortrijk. De inventarissen, die respectievelijk 3 en 6,5 strekkende meter archief ontsluiten, zijn zonet van de persen gerold.
De digitale omslag is alomtegenwoordig, in alle sectoren, en dus ook binnen overheidsdiensten. De gevolgen hiervan voor de archiefsector in het algemeen en voor het Rijksarchief in het bijzonder zijn groot. Het HECTOR-project is één van de initiatieven om de overgang naar een betrouwbaar, veilig en efficiënt e-government te bevorderen. Hector staat voor ‘Hybrid Electronic Curation, Transformation and Organization of Records’. Het doel? Modellen aanreiken aan administraties voor de verwerking, organisatie en bewaring van hybride documenten (documenten die zowel op papier als digitaal in omloop zijn). Complexe materie, maar Sébastien en Fiona leggen het bevattelijk uit in onze nieuwe projectvideo!
Op 14 oktober 2016 geeft CegeSoma opnieuw het woord aan talentvolle jonge historici. We vroegen een aantal in 2015 afgestudeerde jongeren om hun scripties te komen voorstellen. Deze behandelen beide wereldoorlogen en hun nasleep. Op het menu: een reeks debatten met deelname van deskundigen inzake de behandelde onderwerpen, aandacht voor archieven die veelbelovend onderzoek mogelijk maken, een analyse van de thesisonderwerpen in de nieuwste geschiedenis van België van de afgelopen tien jaar.
In 2010 gaf Charles-Ferdinand Nothomb ongeveer 450 meter archief in bewaring bij het Rijksarchief te Saint-Hubert. In afwachting van de volledige inventarisering kan je sinds 1 juli 2016 al een voorsmaakje krijgen van dit rijke bestand op de tentoonstelling 'Charles-Ferdinand Nothomb: een staatsman, een tijdperk', zonet verlengd tot 28 oktober 2016!
U bent nieuwsgierig naar de geschiedenis van uw huis of van ander privévastgoed? In september 2016 verscheen een boek van Laurence Druez, werkleidster bij het Rijksarchief te Luik, dat onderzoekers die de geschiedenis van een woning willen achterhalen wegwijs maakt in de talloze bronnen die in dit verband worden bewaard, onder meer bij het Rijksarchief.
In het Rijksarchief zit veel ongekend bronnenmateriaal uit de 19de eeuw met een schat aan informatie voor lokaal historisch onderzoek. Maar hoe vind je de weg in deze massa informatie? Het Rijksarchief en Heemkunde Vlaanderen peilden via een enquête naar de interesses van heemkundigen en lokale erfgoedwerkers. De bronnen die zij naar voor schoven, kan je in de loop van oktober-november 2016 via een workshopreeks in het Rijksarchief leren kennen.
In mei 2016 keurde het Europees Parlement een nieuwe Europese wet goed die de bescherming van natuurlijke personen moet verbeteren waar het de verwerking van hun persoonsgegevens betreft. Eén van de nieuwe rechten die ingang vindt, is het 'recht op vergetelheid'. Wat zijn de implicaties hiervan voor de archiefsector? Hoe moeten we in de toekomst omgaan met persoonsgegevens in overheidsarchieven? Wat met het recht om te herinneren? Het Rijksarchief neemt met de organisatie van een internationaal congres op 10 oktober 2016 het voortouw om een stand van zaken op te maken over ‘recht om vergeten te worden versus recht om te herinneren’. Inschrijven kan tot 1 oktober 2016.
Het archief van de provincie Brabant over subsidies en aankopen van de gemeenten en Commissies voor Openbare Onderstand (de huidige Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn) is geïnventariseerd. De 19 strekkende meter archief, bewaard in het Rijksarchief te Brussel, is een mooie illustratie van de voogdijbevoegdheden van de provincies.
