Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog heerste de grootste onwetendheid over het lot van de individuele politieke gevangenen. Daarom waren de verklaringen van teruggekeerden erg belangrijk: waar hadden ze verbleven, wie waren hun medegevangenen? Die ondervragingen, meestal afgenomen bij de terugkeer van de gedeporteerden in België in 1945, vormen binnen de Dienst Archief Oorlogsslachtoffers een apart bestand van 1.969 getuigenissen, die dankzij een herverpakkingsoperatie en invoer in een databank nu beter doorzoekbaar zijn.

269 personeelsleden, ruim 8 km nieuw verworven archief (wat het totaal op 345 km beheerd archief brengt), 656 inspectiebezoeken, 135 publicaties, ... Jaarcijfers zijn voor elke organisatie cruciaal. Ze zorgen voor interne duidelijkheid, maar veruitwendigen daarnaast op transparante wijze hoe de organisatie het voorbije jaar zijn missie en taken vormgaf. Data helpen verantwoording af te leggen naar beheersorganen toe en kunnen ingezet worden om op het beleid te wegen. Op welke domeinen gaan we voor- of achteruit? Ontdek het in het Jaarverslag 2018!
Pierre-Jean Niebes, archivaris in het Rijksarchief te Bergen, heeft zes nieuwe, meer analytische, inventarissen gemaakt voor het archief van het departement Samber-en-Maas. Het archief bevindt zich opnieuw in het Rijksarchief te Namen, waar het ook kan worden geraadpleegd.

Op zondag 26 mei 2019 vinden Europese, federale en regionale verkiezingen plaats. De organisatie van deze verkiezingen is in handen van de Algemene Directie Instellingen en Bevolking (ADIB) van de FOD Binnenlandse Zaken. Deze administratie werkt binnen het wettelijk kader besluiten, omzendbrieven en aanbevelingen uit om ervoor te zorgen dat de verkiezingen vlot, transparant en democratisch verlopen. De voorbije maanden werkte een gemengde werkgroep met vertegenwoordigers van ADIB, van de Dienst Documentatie en Archief van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van het Rijksarchief een informatiebeheersplan uit om de doorstroming van documenten tussen de verkiezingsorganen – stembureaus, stemopnemingsbureaus, kantonhoofdbureaus en hoofdbureaus – te optimaliseren. Dit informatiebeheersplan is nu beschikbaar, in drie talen.

Het Rijksarchief biedt via zijn online zoekrobotten gratis toegang tot miljoenen gedigitaliseerde archiefdocumenten: een rijk aanbod aan genealogische bronnen, maar ook archieven over de Eerste Wereldoorlog, 38.000 zegelafgietsels, historische kadasterplannen, … Beperkingen inzake servercapaciteit laten het evenwel niet toe alle gedigitaliseerde archiefbestanden online aan te bieden. Hou dus zeker ook in het oog welke archieven je wél digitaal kan raadplegen in de leeszalen, maar niet online. Op de webpagina Online aanbod vind je vanaf nu maandelijks bijgewerkte overzichten van welke archieven online raadpleegbaar zijn, en welke in de digitale leeszaal.
Het renovatiedossier van het Antwerpse Rijksarchiefgebouw aan de Door Verstraeteplaats verliep de voorbije jaren niet van een leien dakje. Door een conflict tussen de Regie der Gebouwen, die instaat voor het gebouwenbeheer van de federale overheid, en de private hoofdaannemer liepen de werken enorme vertragingen op. Deze situatie schiep onduidelijkheid en onzekerheid. Maar gelukkig lijkt nu het einde van de tunnel in zicht. Als alles volgens plan verloopt, dan kan eind 2020 het compleet vernieuwde archiefgebouw in gebruik worden genomen.

Na twee maanden restauratiewerk keren enkele bijzondere archiefstukken terug naar het Rijksarchief te Eupen: twee volumes van de eerste uitgave van de encyclopedie van Denis Diderot en Jean Baptiste le Rond d'Alembert, en een cijnsrol van de heerlijkheid Lontzen uit de 14e eeuw.

De minister bevoegd voor onderzoek in de Federatie Wallonië-Brussel, Jean-Claude Marcourt, heeft een subsidie van € 60.000 toegekend ter ondersteuning van een interuniversitair project. Het consortium dat daarvoor werd opgericht, wordt gecoördineerd door de vzw La Fonderie, terwijl de wetenschappelijke coördinatie wordt waargenomen door het Rijksarchief te Brussel. Concreet bestaat het consortium uit de ULB, het Centrum voor geschiedenis van wetenschappen en techniek van de universiteit van Luik, de pool geschiedenis en sociologie van het leefmilieu van de universiteit van Namen, het Earth and Life Institute van de UCL, Brusselfabriek - Sociaal en Industrieel Patrimonium, en het Rijksarchief.

Begin april 2019 opende in het Maison du patrimoine médieval mosan in Bouvignes (Dinant) de tentoonstelling “Voyageurs, en route!” In deze tentoonstelling kruip je als bezoeker in de huid van een middeleeuwer, die je volgt naar zijn of haar bestemming: een handelaar, een non, een ambachtsman, een pelgrim, een soldaat, een edelvrouw, … Hun reizen over korte en lange afstand zijn gevuld met ontmoetingen en ontdekkingen van nieuwe voedingsmiddelen, materialen en technieken. Aan de hand van historische documenten, onder meer uit de Rijksarchieven te Gent en Namen, en voorwerpen verken je vanuit hun perspectief nieuwe horizonten.

Een ongewoon zicht in het Gentse STAM op 13 april 2019: bezoekers troffen er de inkomhal feestelijk versierd met ballonnen aan. Een deel van de balie werd ingenomen door een stevig uit de kluiten gewassen taart. Hier viel duidelijk iets te vieren… En niet zomaar iets!
