- Internationale netwerken en projecten
- Europese netwerken en projecten
- Grensoverschrijdende netwerken en projecten
1. Internationale netwerken en projecten
- Het Rijksarchief is sinds 1948 actief lid van de Internationale Archiefraad (International Council on Archives (ICA)). Heel wat rijksarchivarissen zijn al jaren actief in verschillende afdelingen en werkgroepen van de ICA en het Rijksarchief is vertegenwoordigd in de Executive Board van
de ICA en in het Forum of National Archivists (FAN). - De website van de ICA biedt overigens toegang tot tal van online hulpmiddelen en , waarvan de meeste vrij toegankelijk zijn, andere ‘for members only’ – zowel organisaties als individuele archivarissen kunnen lid van ICA worden. Vrij toegankelijk is ook de interessante online meertalige archiefterminologie, een dynamisch crowdsourcing project.
- Het Belgisch Rijksarchief is de officiële vertegenwoordiger van België in de International Commission for the International Tracing Service (ITS), een archiefdienst en documentatiecentrum met zetel in Duitsland, over de nazivervolgingen en de overlevenden van die vervolgingen.
- Een ander internationaal onderzoeksproject waar het Rijksarchief bij betrokken is, is HECTOR, een project over het beheer van hybride archief, waar o.a. ook de universiteit van Montréal aan deel neemt.
2. Europese netwerken en projecten
- Het Rijksarchief is niet alleen actief lid van de ICA, maar ook een van de sterkhouders van de Europese tak van de ICA, Eurbica. De huidige Algemeen Rijksarchivaris is secretaris-generaal (2010-2012) en voorzitter (2012-2016) geweest van Eurbica. In 2016 werd een Belgisch rijksarchivaris verkozen als nieuw lid van de executive board van Eurbica.
- Het Rijksarchief stond in 1999 mee aan de wieg van de European Board of National Archivists (EBNA) en is vanaf het begin lid van de European Archives Group (EAG), die in 2005 werd opgericht door de Europese Commissie. Het is de taak van de EAG om samenwerking en coördinatie in archivalische materies te bevorderen. De EAG adviseert de Commissie over aangelegenheden i.v.m. archief.
De EAG heeft deelgenomen aan EU-programma’s om bijvoorbeeld in Europa archief meer toegankelijk te maken via de Archives Portal Europe, of inzake methodes voor digitale vrijwaring (eARK project.)
Items die tijdens recente vergaderingen aan bod kwamen zijn bijvoorbeeld de rol van archiefdiensten in de digitale agenda van de EU, en de digitale eenheidsmarkt. - Het Belgisch Rijksarchief speelt ook een leidende rol in het beheer, de promotie en het uitrollen van het Europees Archiefportaal, Archives Portal Europe, partner van Europeana. De Algemeen Rijksarchivaris is voorzitter van de Assembly of associates van de Stichting APEF, een rijksarchivaris is secretaris van de Governing Board en twee andere rijksarchivarissen vervullen een vooraanstaande rol als Country managers van het netwerk.
- CegeSoma, Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij, is een onderdeel van het Rijksarchief en partner van het Horizon 2020-project European Holocaust Research Infrastructure, een portaal voor digitale infrastructuur en netwerking rond Holocaust-onderzoek. Bekijk hier een kort filmpje over EHRI
- De Algemeen Rijksarchivaris of zijn afgevaardigden zetelen in diverse executive boards van EU-organisaties en -projecten: Europeana, Dariah, Cendari, DLM-forum
- Sinds oktober 2020 is de nieuwe dienst SODHA – Social Sciences and Digital Humanities Archive van het Rijksarchief dienstverlener en vertegenwoordiger van België bij het Europees consortium voor archief met gegevens uit de sociale wetenschappen (CESSDA). In 2015 is België lid geworden van dit consortium, dat het Europees wettelijk statuut heeft van “ERIC” (European Research Infrastructure Consortium). SODHA stelt Belgische onderzoekers in staat hun onderzoeksgegevens te archiveren in een herbruikbare vorm. De informatie over die gegevens wordt vervolgens overgebracht naar de gezamenlijke catalogus van CESSDA, waardoor ze zichtbaarheid krijgen op Europese schaal.
3. Grensoverschrijdende netwerken en projecten
Naast deze (pan-)Europese netwerken is het Belgisch Rijksarchief ook betrokken bij een aantal bi- en multilaterale archiefnetwerken, zoals
- de Leitungskreis of the Internationales Archivsymposion (IAS) (België-Nederland-Luxemburg-Duitsland). Uit dit grensoverschrijdend netwerk groeide het Erasmus+ e-learning project (professionele opleiding/praktijkvorming) over de materiële zorg voor archieven (enkel beschikbaar in Duits, maar aan de vertaling naar Nederlands en Frans wordt momenteel gewerkt)
- de Association internationale des archives francophones (AIAF) die het zeer rijke PIAF-portaal beheert, waarop Franstalige archivarissen terecht kunnen voor online opleidingen, audiovisuele tutorials, richtlijnen, allerhande documentatie...
- het Vlaams-Zeeuws archivarissenoverleg
- het organisatiecomité van de jaarlijkse Brabantse archivarissendag
