Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd grote schade aangericht aan privébezittingen, waarvoor schadevergoeding kon worden aangevraagd. Het Rijksarchief bewaart honderdduizenden van dergelijke ‘oorlogsschadedossiers'. Die van de Directie Hasselt zijn nu ontsloten en online doorzoekbaar.
Twee recente inventarissen maken nieuw onderzoek mogelijk naar de sociaaleconomische geschiedenis van Blankenberge en Damme en hun respectievelijke deelgemeenten in de 18de, maar vooral in de 19de en 20ste eeuw.
Archieven van hoven en rechtbanken kunnen slechts onder bepaalde voorwaarden worden geraadpleegd. Voor de raadpleging van de archieven van de voormalige militaire rechtscolleges met betrekking tot de repressieperiode (bestraffing van collaboratie) is de toestemming vereist van het College van procureurs-generaal.
De Universiteit van Luxemburg kende aan Vitus Sproten, archivaris in het Rijksarchief Eupen, de Excellent Thesis Award 2021 toe. Zijn doctoraatsverhandeling gaat over de vrije radio’s in Nederland, België en Noordrijn-Westfalen (1975-1990). Vitus geeft zelf tekst en uitleg!
Volgens het canoniek recht vormen de kathedraalkanunniken de “senaat” van de bisschop en de kweekvijver waaruit hij zijn naaste medewerkers kiest. In werkelijkheid overtroffen ze deze rol in de 18de eeuw. Gezamenlijk konden de kapittels invloed en zelfs druk uitoefenen op de bisschop. Elk afzonderlijk speelden vele kanunniken de rol van “grijze eminentie”. Met deze nieuwe uitgave in onze reeks Studies in Belgian History publiceren we een onderzoek dat zich toespitst op de kanunniken van de kathedralen van de zeven bisdommen van de Oostenrijkse Nederlanden tussen 1770 en 1797.
De archieven die het Rijksarchief bewaart, verlaten regelmatig hun vertrouwde depotruimte of leeszaal om tijdelijk bewonderd te worden in musea en expo’s, wereldwijd. Ontdek het verhaal van twee recente bruiklenen van het Rijksarchief Gent!
Op 22 november 2021 hebben de experten van de “Bijzondere Commissie belast met het onderzoek over Congo-Vrijstaat en het Belgisch koloniaal verleden” hun verslag voorgesteld aan de leden van de Bijzondere Kamercommissie en aan het publiek. Een belangrijk deel van dit rapport handelt over het vraagstuk rond de koloniale archieven en de toegang tot informatie. Er wordt ingegaan op enkele essentiële opdrachten van het Rijksarchief en op enkele lopende projecten binnen onze instelling.
De Algemene Rijkspolitie (ARP), in de jaren 1930 opgericht als een bescheiden studiedienst van het ministerie van Binnenlandse Zaken, kreeg tijdens WO II een bijzondere taak. Ze werd het zenuwcentrum van de Belgische politiediensten en verzamelde vier jaar lang de meest diverse inlichtingen over de veiligheidssituatie in de steden en dorpen van het land. De 12.000 processen-verbaal van de ARP die worden bewaard in het Algemeen Rijksarchief kunnen vanaf nu online worden geraadpleegd.
Van december 2021 tot maart 2022 is in het Franse Beaune een prestigieuze internationale tentoonstelling te bezoeken over drie markante figuren uit het middeleeuwse Bourgondië: de hertogen Filips de Goede en Karel de Stoute en kanselier Nicolas Rolin. Het Rijksarchief gaf verschillende archiefstukken in bruikleen voor deze tentoonstelling.
Tijdens de zomer van 2021 vertrouwde het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) meerdere reeksen meteorologische waarnemingen en voorspellingen toe aan het Algemeen Rijksarchief. De oudste documenten gaan terug tot 1877. Bij het afsluiten van de COP-26-vergadering in Glasgow werd nog maar eens duidelijk hoe belangrijk het is dat de geschiedenis van het klimaat wordt onderzocht. Door archief over het klimaat te bewaren, wordt de weg geëffend voor een beter inzicht in toekomstige klimatologische evoluties.
