Sinds 1961 heeft de RTB (Radiodiffusion Télévision Belge) geleidelijk aan 420 strekkende meter (papieren) archief overgebracht naar het Algemeen Rijksarchief. Dankzij een nieuwe inventaris van 407 blz. is dit omvangrijk archiefbestand nu ook toegankelijk voor onderzoek. Voer voor wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van de Belgische openbare omroep.
Zoals iedere zomer opent het Koninklijk Paleis in Brussel zijn deuren voor het publiek. Twee van de drie tentoonstellingen die er deze zomer lopen, werden georganiseerd in samenwerking met het Rijksarchief. Gratis te bezoeken van 22 juli tot 3 september 2017.
Op een jaar tijd zette het Rijksarchief meer dan 6.000 foto’s over de Eerste Wereldoorlog en een duizendtal geïllustreerde affiches uit de oorlogsperiode (en van net daarna) online. En de raadpleegbaarheid van het beeldmateriaal over ‘14-‘18, bewaard in het Algemeen Rijksarchief, blijft crescendo gaan. Aan onze zoekrobot zijn nu ook 1.233 tekeningen, aquarellen en karikaturen toegevoegd.
In 1740 richtte het centraal bestuur van de (Oostenrijkse) Nederlanden de Jointe voor de Betwiste Gebieden op. De Jointe moest de vele grensgeschillen met de buurlanden behandelen en daarvoor de nodige rechtstitels en documentatie verzamelen. De leden van de Jointe gingen daarvoor op zoek in de archieven van de andere centrale instellingen zoals de Geheime Raad en de Secretarie van Staat en Oorlog. Het archief van de Jointe bevat een tachtigtal kaarten uit de 17e en 18e eeuw en deze zijn sinds kort online raadpleegbaar.
Eind maart 2017 werd een wetswijziging goedgekeurd inzake de organisatie van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. In de nieuwe wettekst zijn diverse bepalingen i.v.m. het archief van deze diensten opgenomen. Er wordt onder meer voorzien in een verlenging van de termijn waarin de Veiligheid van de Staat haar archief moet overbrengen naar het Rijksarchief, wat het Rijksarchief betreurt. Maar er zijn vanuit archiefperspectief ook positieve signalen op te vangen in dit dossier.
Hubert Pierlot leidde van 1940 tot 1944 de Belgische regering in ballingschap te Londen. Zijn archief wordt bewaard in het Algemeen Rijksarchief en is recent geïnventariseerd. Het archief bestrijkt de hele politieke loopbaan van Pierlot, met bijzondere aandacht voor de periode van de Duitse bezetting en de regering in ballingschap (1940-1944).
Op 16 mei 2017 werd de onlinecollectie historische kadasterplannen en -documenten uit de eerste helft van de 19de eeuw gelanceerd in aanwezigheid van de Minister van Financiën en de Staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid. De creatie van het ‘primitief’ (in de zin van ‘eerste’) kadaster in de eerste helft van de 19de eeuw ging gepaard met de opmaak van tienduizenden kaarten en van de ‘processen-verbaal van afpaling van gemeentegrenzen’. Dankzij een scanningsoperatie van Financiën staan al deze stukken nu online, via de zoekrobot van het Rijksarchief. Nieuwsgierig? Bekijk ons filmpje! Overtuigd? Duik online in de collectie (ca. 85.000 beelden)!
Het Algemeen Rijksarchief bewaart meer dan 400 meter archief afkomstig van de Dienst Erediensten van het voormalige Ministerie van Justitie. Dit unieke bestand documenteert de politieke, financiële en juridische verhoudingen tussen religieuze instanties en de overheid en dit voor een periode van bijna twee eeuwen. Om het archief over de erediensten beter toegankelijk te maken voor onderzoek, zijn we op zoek naar enthousiaste vrijwilligers.
Begin 2017 werden binnen het BRAIN-programma van het federaal Wetenschapsbeleid zes nieuwe onderzoeksprojecten geselecteerd waarop het Rijksarchief intekende. In tijden van budgettaire krapte is dit bemoedigend nieuws. De deelname aan BRAIN-projecten is immers een van de weinige mogelijkheden voor het Rijksarchief om bijkomende middelen te verwerven voor de ontwikkeling van wetenschappelijke activiteiten. We zetten voor u de zes nieuwe onderzoeksprojecten op een rijtje.
Het raadplegen van de digitale catalogi van instellingen als het Rijksarchief/CegeSoma en de Koninklijke Bibliotheek hoort bij de eerste stappen die een onderzoeker zet om inzicht te krijgen in het verleden. Op basis van de eerste resultaten van het MADDLAIN-project, een tweejarig onderzoeksproject dat de gebruiken en de noden van het publiek van de drie instellingen onderzoekt op het vlak van digitale toegang tot de collecties, werden drie tips geformuleerd om meer referenties en digitale bronnen te vinden in de catalogi van deze instellingen.
