269 personeelsleden, ruim 8 km nieuw verworven archief (wat het totaal op 345 km beheerd archief brengt), 656 inspectiebezoeken, 135 publicaties, ... Jaarcijfers zijn voor elke organisatie cruciaal. Ze zorgen voor interne duidelijkheid, maar veruitwendigen daarnaast op transparante wijze hoe de organisatie het voorbije jaar zijn missie en taken vormgaf. Data helpen verantwoording af te leggen naar beheersorganen toe en kunnen ingezet worden om op het beleid te wegen. Op welke domeinen gaan we voor- of achteruit? Ontdek het in het Jaarverslag 2018!
Op zondag 26 mei 2019 vinden Europese, federale en regionale verkiezingen plaats. De organisatie van deze verkiezingen is in handen van de Algemene Directie Instellingen en Bevolking (ADIB) van de FOD Binnenlandse Zaken. Deze administratie werkt binnen het wettelijk kader besluiten, omzendbrieven en aanbevelingen uit om ervoor te zorgen dat de verkiezingen vlot, transparant en democratisch verlopen. De voorbije maanden werkte een gemengde werkgroep met vertegenwoordigers van ADIB, van de Dienst Documentatie en Archief van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van het Rijksarchief een informatiebeheersplan uit om de doorstroming van documenten tussen de verkiezingsorganen – stembureaus, stemopnemingsbureaus, kantonhoofdbureaus en hoofdbureaus – te optimaliseren. Dit informatiebeheersplan is nu beschikbaar, in drie talen.
Het Rijksarchief biedt via zijn online zoekrobotten gratis toegang tot miljoenen gedigitaliseerde archiefdocumenten: een rijk aanbod aan genealogische bronnen, maar ook archieven over de Eerste Wereldoorlog, 38.000 zegelafgietsels, historische kadasterplannen, … Beperkingen inzake servercapaciteit laten het evenwel niet toe alle gedigitaliseerde archiefbestanden online aan te bieden. Hou dus zeker ook in het oog welke archieven je wél digitaal kan raadplegen in de leeszalen, maar niet online. Op de webpagina Online aanbod vind je vanaf nu maandelijks bijgewerkte overzichten van welke archieven online raadpleegbaar zijn, en welke in de digitale leeszaal.
Sinds 2018 zijn de belangrijkste onderdelen van de iconografische collectie die het Algemeen Rijksarchief bewaart over WOI (foto’s, affiches, tekeningen en eretekens) online raadpleegbaar via de zoekrobot van het Rijksarchief. Nu werden ook de voorwerpen uit deze collectie geduldig geïnventariseerd en gefotografeerd: met een eenvoudige muisklik kan iedereen kennismaken met vaderlandslievende objecten, kinderspeelgoed of herdenkingsschotels.
Na de foto’s van de Wereldtentoonstelling van Brussel in 1935 werden ook die van Expo 1958 gedigitaliseerd. Bekijk in detail de tientallen paviljoenen die destijds stonden opgesteld aan de voet van het Atomium, de iconische Expo 58-affiches, en ander promomateriaal dat tot het collectieve Belgische geheugen is gaan behoren.
Het eindverslag van het SODA-project, dat verwacht wordt tegen november 2019, zal de beleidsmakers details bezorgen over de maatregelen die moeten genomen worden om in 2020 met een gegevensarchief van start te gaan. Het “gegevensarchief” wil data die werden aangemaakt door onderzoeksgroepen en -instellingen bewaren en communiceren. De meeste Europese landen hebben reeds een dergelijk archief voor de sociale wetenschappen, maar België nog niet, hoewel het lid is van CESSDA (Consortium of European Social Science Data Archives). En daar brengt het SODA-project verandering in.
Sinds de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming krijgt het Rijksarchief veel vragen over de bewaring en overbrenging van archief met persoonsgegevens. In sommige organisaties wordt via de functionaris voor gegevensbescherming (DPO) geadviseerd om alle persoonsgegevens te vernietigen van zodra hun administratief nut verstreken is, ook in (digitale) documenten die volgens de selectielijst moeten worden bewaard en overgebracht naar het Rijksarchief. Want de Europese AVG zou de Belgische Archiefwet overrulen. Klopt dat?
Op 11 april 2019 werd een update van de parochieregisters op http://search.arch.be uitgevoerd. Deze keer hebben we ons vooral geconcentreerd op het corrigeren van de bestaande gegevens (fouten in de aktetypen of jaartallen bijwerken, ontbrekende pagina’s toevoegen). Maar er worden ook 49 indexen op de parochieregisters van Gent toegevoegd en 20 registers van Melsele. In het totaal zijn er nu 28.095 parochieregisters beschikbaar via de zoekrobot van het Rijksarchief!
Op 16 april 2019 is het koninklijk besluit tot vaststelling van de referentienummers voor normen inzake de gekwalificeerde elektronische archiveringsdienst, in toepassing van de Digital Act, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Even ter herinnering: de vertrouwensdienst elektronische archivering heeft zowel betrekking op digitalisering (wettelijke substitutie) als op digitale bewaring. De dienst is van toepassing op de overheids- en op de privésector. Het KB heeft tot doel om een praktisch hulpinstrument te zijn voor het opzetten van een gekwalificeerde elektronische archiveringsdienst in België.
“Samenwerking – en meer nog internationale samenwerking – is een groot goed, op alle vlakken”: zo verwelkomde algemeen rijksarchivaris Karel Velle op 18 maart 2019 de meer dan 100 aanwezigen op de ‘kick-off meeting’ van het Time Machine-project, een pan-Europees initiatief dat dingt naar het statuut van ‘Flagship’ project van de Europese Commissie.
