Rwanda en Burundi behoorden tussen 1916 en 1962 tot het Belgische koloniale imperium. De uitgebreide verslaggeving van de koloniale administratie in de voormalige mandaat- en voogdijgebieden vormt een interessante bron voor onderzoek naar het Belgische koloniale verleden.
In juni 2022 werd het archief van de Algemene Spaar- en Lijfrentekas (1850-2002) overgebracht naar het Algemeen Rijksarchief 2 - depot Joseph Cuvelier. Door dit archief te schenken aan het Rijksarchief zorgde BNP Paribas Fortis ervoor dat meer dan 12.000 inventarisnummers over de Belgische financiële geschiedenis konden ontsloten worden voor onderzoek.
Opgelet: in de loop van september, oktober en november sluiten negen van onze leeszalen (ARA2 - CegeSoma - Rijksarchief Antwerpen - Rijksarchief Bergen - Rijksarchief Beveren - Rijksarchief Brugge - Rijksarchief Doornik - Rijksarchief Kortrijk - Rijksarchief Luik) een weekje de deuren voor de jaarlijkse bestandscontrole. Tijdens bestandscontroles, variërend per leeszaal, worden onze archiefmagazijnen systematisch gecontroleerd om na te gaan of er in het afgelopen jaar geen lacunes ontstaan zijn in de diverse bestanden. Er wordt ook extra tijd vrijgemaakt om archiefaanwinsten te verwerken.
OPGELET! Zes maanden na de lancering van onze nieuwe genealogische website, op maandag 17 juli 2023, zullen zoals aangekondigd de huidige inventarissen (geordend per provincie en gemeente) van de gedigitaliseerde parochieregisters en registers van de burgerlijke stand offline worden gehaald. De gedigitaliseerde registers zijn vanaf dan enkel via de nieuwe genealogische website raadpleegbaar. Concreet betekent dit dat de huidige URL’s zullen verdwijnen.
Op 9 juni is het Internationale Archiefdag: hét moment om eens stil te staan bij een vraag die we héél vaak krijgen… Waarom digitaliseert het Rijksarchief niet alles? Ontdek in deze video onze drie antwoorden!
In juni 2022 nam België een “pionierswet” aan over de teruggave van objecten die onwettig werden verworven tijdens de kolonisatie. Daarvoor is onderzoek nodig naar de oorsprong van Congolese cultuurgoederen die (onrechtmatig) werden verworven en waarvan een groot deel zich in het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (AfricaMuseum) bevindt.
Ook wie ziende blind is, kan er niet omheen: de maatschappelijke betekenis van archieven groeit. Dat blijkt onder meer uit een toename van het aantal parlementaire vragen over onze werking, maar er zijn nog tal van andere factoren. Ontdek ze in het jaarverslag 2022: een bloemlezing van de uiteenlopende activiteiten van het Rijksarchief. Onze taken zijn divers, maar bevatten tegelijk een rode draad: het beschikbaar maken van zoveel mogelijk betrouwbare informatie voor zoveel mogelijk mensen. Dat is het streefdoel van alle 272 medewerkers, of ze nu voor of achter de schermen werken. Samen zorgden ze voor de verwerking van meer dan 12 km nieuwe archieven, wat het totaal op ruim 385 km beheerd analoog archief brengt. Meer dan 5,5 km archief werd raadpleegbaar gemaakt via inventarissen en andere archieftoegangen. Tijdens meer dan 2 miljoen bezoeken aan onze online zoekomgeving werden meer dan 100 miljoen pagina's geconsulteerd. Maar 2022 bracht ook (nieuwe) uitdagingen en bezorgdheden met zich mee.
Sinds bijna vier jaar brengt het Rijksarchief de individuele en algemene dossiers in kaart die het mogelijk maken het persoonlijke en collectieve parcours te reconstrueren van de metissen die geboren werden binnen de context van de Belgische kolonisatie. Het identificeren en ontsluiten van deze archieven komt tegemoet aan een belangrijke maatschappelijke vraag. Op 8 mei 2023 maakte het Rijksarchief in aanwezigheid van de minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib, de minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez en de staatssecretaris voor Federaal Wetenschapsbeleid Thomas Dermine de balans op van het geleverde werk en de perspectieven van het onderzoeksproject "Resolutie-Metissen".
In de context van de ontsluiting en valorisatie van de indrukwekkende hoeveelheid koloniaal archief die momenteel wordt overgebracht, heeft het Rijksarchief een inventaris gepubliceerd van het archief van het Afrikapersoneel. Het gaat om 30 strekkende meter algemene dossiers die werden aangemaakt door het ‘Bestuur van het Moederland’ in Brussel, naast persoonlijke gegevens van 9.818 ambtenaren die tot 1914 werden aangeworven voor de Internationale Vereniging voor de verkenning en beschaving van Midden-Afrika, het Studiecomité van Opper-Congo, de Internationale Congovereniging, Congo-Vrijstaat, de “Expeditie Wissmann”, het Bijzondere Katangacomité en het Ministerie van Koloniën. De “registres de la matricule” [stamboekregisters], die de fiches bevatten van de ambtenaren aan de slag in de kolonie tussen 1877 en 1914, zijn online raadpleegbaar.
Van 25 februari tot 5 maart 2023 is het de Week van de Vrijwilliger, met dit jaar als thema "Iedereen wint met vrijwilligerswerk". Daar moet je het Rijksarchief niet van overtuigen! Onze vrijwilligers zijn cruciaal voor onze basis- en projectwerking. In het Rijksarchief Kortrijk bijvoorbeeld kon dankzij de hulp van vrijwilligers de voorbije weken een gigantische interne archiefverhuisoperatie tot een goed einde worden gebracht.
