De Nederlandse Spoorwegen (NS) beslisten in november 2018 een schadevergoeding te betalen aan de slachtoffers en nabestaanden van de Joden die tijdens WO II door de NS werden gedeporteerd. Wat met de Belgische spoorwegen? Diverse media berichtten dat in België ‘geen onderzoek’ beschikbaar was. Nochtans verscheen in 2007 het door de overheid bij het CegeSoma bestelde onderzoek ‘Gewillig België’. Wetenschappelijk onderzoek en publiek debat: het blijft een moeilijk huwelijk in België. Nico Wouters, hoofd van het CegeSoma, vat de discussie samen.
De Tweede Wereldoorlog is zonder twijfel de katalysator geweest om de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) te doen aannemen. Het Naziregime en zijn fascistische bondgenoten hadden laten zien dat ook “beschaafde” naties in staat zijn tot gruwelijke misdaden, zelfs tegen hun eigen bevolking, en dat daarom waarborgen moesten worden vastgelegd ter bescherming van burgers, ook tegenover hun eigen regering. De UVRM werd door de Verenigde Naties aangenomen in december 1948 en blies in 2018 dus zeventig kaarsjes uit. Wat is de rol en het belang van archieven in het kader van de UVRM? Daar zoekt Geertje Elaut, wetenschappelijk medewerker van het Rijksarchief, een antwoord op.
Naar aanleiding van 100 jaar Wapenstilstand selecteerden de verschillende Rijksarchieven een WOI-archiefstuk dat voor hen de overgang van oorlog naar vrede symboliseert. Via een stemformulier op onze website kon je laten weten welke van deze stukken jou het meest intrigeerde. En dat bleek een collage van foto’s uit het Rijksarchief te Aarlen te zijn, waarop de Duitse aftocht en de intrede van de Amerikanen in Aarlen te zien zijn. Uit de deelnemers die op het winnende stuk stemden, werd één gelukkige geloot, die een publicatie mag kiezen uit onze webshop.
In het kader van de honderdste verjaardag van de Wapenstilstand van de Groote Oorlog kan je elke dag van november 2018 op de Facebook-pagina van het Rijksarchief kennismaken met een van de aspecten van dit gruwelijke conflict. Het Rijksarchief bewaart in zijn verschillende vestigingen talrijke archiefbestanden over de Eerste Wereldoorlog.
Op 25 mei 2018 trad de Algemene Verordening Gegevensbescherming in werking. Deze nieuwe Europese wetgeving, beter bekend onder de Engelse afkorting GDPR, zorgt ervoor dat jouw persoonsgegevens beter worden beschermd en dat je er meer controle over hebt. We verzekeren alle nieuwsbriefabonnees van het Rijksarchief dat enkel hun e-mailadres in onze databank zit. We gebruiken dit adres niet voor andere doeleinden en delen het ook niet met derden. Als je onze nieuwsbrief wil blijven ontvangen, moet je niets doen. Wil je je voorkeuren aanpassen of wil je je uitschrijven? Dat kan via de link onderaan elke nieuwsbrief, of via deze link.
Het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren heeft met spijt in het hart afscheid genomen van de ouderdomsdeken (93!) onder onze vrijwilligers: Dora Kennivé-De Wilde. Dora zette zich jarenlang in voor onder meer de ontsluiting van de archieven van schepenbanken, een krak als ze is in paleografie.

Archiefbeschrijvingen van vroegmoderne brontypes zijn vaak moeilijk te begrijpen zonder voorafgaande kennis. Welke informatie vind je terug in een remissiebrief of een vonnisboek? Enkel een selecte groep specialisten heeft het antwoord klaar. En daar wil Valerie verandering in brengen. Ze werkt nu enkele maanden in het Rijksarchief te Leuven en is volop bezig aan de uitbouw van een thesaurus van vroegmoderne redactionele vormen. Op termijn zal deze thesaurus aan de zoekrobot van het Rijksarchief worden gekoppeld, zodat vroegmoderne bronnen veel toegankelijker worden, voor een veel breder publiek. Valerie geeft tekst en uitleg.
Het Rijksarchief biedt via zijn online zoekrobotten gratis toegang tot miljoenen gedigitaliseerde archiefdocumenten: een rijk aanbod aan genealogische bronnen, maar ook archieven over de Eerste Wereldoorlog, 38.000 zegelafgietsels, historische kadasterplannen, … Even belangrijk is het om goed te beseffen wat nog niet online beschikbaar is. Wie enkel online zoekt in de meer dan 330 km archief die het Rijksarchief bewaart, mist een groot deel van de koek.

Op 8 september 2017 zette de Ministerraad het licht op groen voor de overheveling, op 1 januari 2018, van de opdrachten van Directie-generaal (DG) Oorlogsslachtoffers naar de Federale Pensioendienst en naar het Algemeen Rijksarchief. De toekenning van rechten is de bevoegdheid geworden van de Federale Pensioendienst; en het luik ‘Archieven en documentatie’ valt voortaan onder de verantwoordelijkheid van het Algemeen Rijksarchief, onder de nieuwe naam Dienst Archief Oorlogsslachtoffers. Het Rijksarchief is verheugd dat door de integratie van deze archiefdienst de Belgische archieven over beide wereldoorlogen verder bijeen worden gebracht en kijkt alvast uit naar de samenwerking met de nieuwe collega’s! Lees meer over de Dienst Archief Oorlogsslachtoffers.
Op 17 juli 1800 wordt in Antwerpen een baby geboren, zoon van Théodore Pierre Triest en Anne Catherine Van Campenhout. De ouders zijn afkomstig van Brussel, maar verblijven voor zaken in Antwerpen. Het kind krijgt de naam Jean Triest. 217 jaar na zijn geboorte werd de familiegeschiedenis van Jean Triest, net zoals tientallen andere familiegeschiedenissen, gereconstrueerd door onze Demogen-vrijwilligers. Lees het volledige verhaal!
