Begin februari 2016 ontdekte één van onze lezers in het Rijksarchief te Gent heel toevallig een testament van Maria Pypelinckx, de moeder van … Peter Paul Rubens! Na raadpleging van de specialisten van het Centrum Rubenianum kon de vondst naar waarde worden geschat: het testament bevat geen opzienbarende nieuwigheden, maar vult de familiegeschiedenis van Rubens wel mooi aan.
Van 14 tot 19 maart 2016 voert de Vereniging van Italiaanse archivarissen een sensibiliseringscampagne voor het behoud van het Italiaans archivalisch patrimonium en om het vak van archivaris te promoten. Om onze Italiaanse collega’s een hart onder de riem te steken, brengen we graag hun boodschap over en tonen we ook enkele archiefstukken over de Italiaanse geschiedenis die in het Belgische Rijksarchief worden bewaard.
Het BRAIN-onderzoeksproject TIC-Belgium werkt een nieuw Virtual Research Environment-model uit om internationale organisaties te bestuderen. Doelstelling is aan te tonen dat lokaal activisme, nationale hervormingsagenda’s en transnationale ideeënuitwisseling over sociale hervormingen nauw verweven waren. Nicolas Surdiacourt, projectmedewerker van het Rijksarchief voor TIC-Belgium, legt uit hoe dit project nieuwe perspectieven opent voor geschiedkundig onderzoek naar sociale hervormingen in de periode 1815-1914. Bekijk hier de projectfilm.
De Oost-Vlaamse prijs voor historisch onderzoek is unaniem toegekend aan dr. Joke Verfaillie, als archivaris verbonden aan het Rijksarchief te Gent, voor haar studie Au coeur de la cour: een analyse van de organisatie en het personeel van de griffie van de Raad van Vlaanderen (1386-1795). Die studie behandelt de samenstelling en de werking van de griffie van de Raad van Vlaanderen, de hoogste justitieraad van het graafschap Vlaanderen. Het nauwkeurige monnikenwerk van Joke Verfaillie leidde tot een naslagwerk dat ongetwijfeld vele historici en heemkundigen zal helpen bij hun onderzoek. Op 23 februari 2016 werd de prijs officieel overhandigd tijdens een plechtigheid in het NTGent. Proficiat, Joke!
België heeft in de uitbouw van een internationaal strafrecht steeds een voortrekkersrol gespeeld. Het BRAIN- project JUSINBELLGIUM wil rond die gangmakende Belgische jurisprudentie een databank van Belgische precedenten in internationale rechtspraak (1914-2014) creëren, binnen de krijtlijnen van het Legal Tools Project van het Internationaal Strafhof in Den Haag.
Na lange onderhandelingen heeft het College van Procureurs-generaal beslist om het beheer van het archief van het militair gerecht over te dragen aan het Rijksarchief. De overdracht laat toe om zowel het materieel beheer van het archief te verbeteren (o.m. verpakking in zuurvrije dozen) als om het wetenschappelijk onderzoek te faciliteren. Het gaat om archief dat onontbeerlijk is voor een goed begrip van de collaboratie tijdens de beide wereldoorlogen en van de uitvoering van het strafrechtelijk beleid gevoerd na de bevrijding. Het archief zal worden bewaard in het Algemeen Rijksarchief 2 - depot Joseph Cuvelier. Over de concrete implementatie van deze beslissing moeten de FOD Justitie en het Rijksarchief nog een akkoord sluiten. We houden u op de hoogte.
BERICHT AAN DE BEZOEKERS EN PARTNERS VAN HET CEGESOMA EN HET RIJKSARCHIEF
Vanaf 1 januari 2016 wordt het CegeSoma (onder de nieuwe naam Studiecentrum Oorlog en Maatschappij) geïntegreerd in het Rijksarchief. Het CegeSoma vormt vanaf die datum de vierde Operationele Directie (OD4) van het Rijksarchief.
De opdrachten van OD4 / CegeSoma veranderen niet.
Voor de onderzoeker of de bezoeker van het CegeSoma heeft de integratie voorlopig geen gevolgen. Zowel de leeszaalwerking (het leeszaalreglement, het tarief, de openingsuren) als de online dienstverlening (websites, zoeksystemen) blijven vooralsnog ongewijzigd. Begin 2016 zullen maatregelen worden uitgewerkt en uitgevoerd om de dienstverlening in alle operationele directies van het Rijksarchief te uniformeren. U zal hierover tijdig worden geïnformeerd.
Ook voor de partners van CegeSoma en het Rijksarchief blijft, enkele praktische zaken niet te na gesproken, alles bij het oude.
U kan alle informatie verder op de voet volgen via de gebruikelijke informatiekanalen: nieuwsbrieven, websites en facebook-pagina’s.
Karel Velle, Algemeen Rijksarchivaris
Rudi Van Doorslaer, huidig directeur CegeSoma
18 december 2015
Een versierde naaldboom is vandaag een onmisbaar onderdeel in de eindejaarsdecoratie. In 1915 werden in onze streken aan het jaareinde lang niet zoveel kerstbomen opgetuigd... Tijdens de Eerste Wereldoorlog hebben Duitse troepen uit nostalgie geprobeerd om - al was het maar voor één avond - in de bezette zones of aan het front de warme huiselijke kerstsfeer op te roepen. En daar hoorde toen ook al een kerstboom bij, zoals we kunnen zien op de talrijke archieven.
Van 2014 tot 2019 wordt de 75ste verjaardag van de Tweede Wereldoorlog herdacht, maar ondanks de groeiende belangstelling heeft België geen museum dat een stand van zaken biedt van WO II-onderzoek en ook een overzicht van archief en documentatie ter zake ontbreekt. Het BRAIN-project BELVIRMUS-WW2 wil deze leemte opvullen door een virtueel museum uit te bouwen over de Tweede Wereldoorlog in België, met in eerste instantie een focus op collaboratie en repressie. Projectmedewerkster Margot Brulard licht de plannen verder toe.
Bekijk het filmpje met Margot
Lees meer over het BELVIRMUS-project
CARTESIUS heeft op 3 december 2015 een e-Gov Award gewonnen in de categorie gebruiksvriendelijkheid. De e-Gov Awards, een organisatie van Agoria ICT, bekronen overheidsdiensten die beloftevolle e-gov-projecten realiseerden op het gebied van administratieve vereenvoudiging, hulp aan burgers en hulp aan ondernemingen. Ruim drie maanden na de lancering hebben al meer dan 100.000 unieke bezoekers een bezoekje gebracht aan www.cartesius.be.
