Er bestaat nogal wat onduidelijkheid over de recente wetswijziging m.b.t. de raadpleging van de registers van de Burgerlijke Stand (wet van 21 december 2018). Er is een Koninklijk Besluit in voorbereiding dat uitvoering geeft aan de bepalingen in verband met (1) afschriften en uittreksels van akten van de burgerlijke stand (art. 29) en (2) de raadpleging voor genealogische, historische of wetenschappelijke doeleinden (art. 79). Het gaat zowel om de openbare als de niet-openbare akten. De FOD Justitie laat ons weten dat – in afwachting van dit KB – de huwelijksakten van 75 jaar oud en de overlijdensakten van 50 jaar oud kunnen geraadpleegd worden onder dezelfde voorwaarden als die voor de raadpleging van de akten ouder dan 100 jaar. Voor het Rijksarchief verandert er in de praktijk momenteel niets.
Het Social Sciences and Digital Humanities Archive ‘SODHA’ werd zopas gelanceerd. SODHA is een gegevensarchief: een archief voor gegevensreeksen die werden aangemaakt bij wetenschappelijk onderzoek, en waarin onderzoekers herbruikbare gegevens (data) uit alle takken van de sociale wetenschappen en digitale menswetenschappen kunnen opslaan en terugvinden.
Kersvers staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine bezocht samen met zijn kabinetsmedewerkers op donderdag 15 oktober 2020 het Algemeen Rijksarchief 2 - depot Joseph Cuvelier. De staf van het Rijksarchief gaf hem eerst een uitgebreide briefing over de huidige werking én de uitdagingen en verwachtingen naar de toekomst toe. Tijdens de rondleiding in de archiefruimtes die daarop volgde, maakte de staatssecretaris kennis met enkele grote, relevante reeksen hedendaags archief, zoals het zgn. ‘Afrika-archief’ – waarvan de overdracht door de FOD Buitenlandse Zaken naar het Rijksarchief volop bezig is –, het archief van het militair gerecht (o.m. repressie-archieven), honderdduizenden dossiers ‘oorlogsschade WOII’, bedrijfsarchieven, …
Vele burgers en organisaties keken vorige week uit naar de tekst van het akkoord dat zeven politieke partijen sloten om met de nieuwe federale regering van start te gaan. Die tekst werd op 30 september ruim verspreid. Ondertussen is ook de samenstelling van die nieuwe regering bekend. De politieke verantwoordelijke voor het Rijksarchief is staatssecretaris voor wetenschapsbeleid Thomas Dermine, een 34-jarige handelsingenieur uit Charleroi. Rekening houdend met de vele uitdagingen op het vlak van modernisering en uitbreiding van de gebouweninfrastructuur is ook de persoon van Mathieu Michel belangrijk. Michel is nl. staatssecretaris bevoegd voor onder meer de Regie der Gebouwen. Welke delen van het regeerakkoord zijn voor het Rijksarchief belangrijk?
Het is niet toevallig dat de UNESCO dit jaar, in de context van de wereldwijde COVID-19 pandemie, als thema voor de Internationale dag voor toegang tot informatie (IDUAI) heeft gekozen voor “toegang tot informatie in crisistijd”. De slogan van de dag – die ieder jaar op 28 september wordt georganiseerd – is 'Toegang tot informatie – Levens redden, vertrouwen wekken, hoop brengen'. Voor het CegeSoma (Rijksarchief), het studie- en documentatiecentrum dat de conflicten bestudeert van de 20e eeuw en met name de twee wereldoorlogen, is dit een veelbetekenend onderwerp. Het CegeSoma boog zich naar aanleiding van #IDUAI over de informatieverspreiding tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Elke zomer wordt in het kader van Wetenschap en cultuur in het Koninklijk Paleis door alle federale wetenschappelijke instellingen (FWI's) een gezamenlijke tentoonstelling uitgewerkt. Door de coronacrisis kan de tentoonstelling deze zomer niet plaatsvinden in het Paleis, maar desondanks bieden de FWI's je via de virtuele tentoonstelling Geboorte de mogelijkheid om binnen een ruim themakader een dertigtal kunstwerken, natuurspecimens en -fenomenen, wetenschappelijke onderzoeksonderwerpen, archiefdocumenten, foto's, films, ... te ontdekken.
De voorbije decennia legde kunsthistoricus Joan Nica met veel liefde en geduld een indrukwekkende verzameling notities aan, met referenties naar archiefdocumenten over kunst en kunstenaars uit het Brussel van de 16de tot de 18de eeuw. En hij stelt zijn notities nu ter beschikking van het publiek! Ze zijn raadpleegbaar in de leeszaal van het Rijksarchief te Brussel (Vorst): 6.832 pagina’s, ingebonden in 17 delen. De referenties in de nota’s van Joan Nica vormen een unieke toegang op het Brusselse notariaat van de 16de, 17de en eerste helft van de 18de eeuw.
Clément Verdoy, één van de trouwste vrijwilligers van het Rijksarchief te Brussel, is op 8 juli 2020 overleden. Clément was een gepassioneerde genealoog, die zijn genealogische kennis gul deelde met anderen. Het Rijksarchief was en is Clément bijzonder erkentelijk voor zijn jarenlange onvoorwaardelijke vrijwilligersinzet.
13 jaar lang werkten 150 vrijwilligers, onder coördinatie van Patrick Trio, aan het project ‘Demogen - Huwelijksakten Vlaams-Brabant en Brussel’ (aanvang Burgerlijke Stand tot en met 1910). 631.397 akten werden geanalyseerd, verwerkt in een databank en geïntegreerd in de zoekrobot ‘Zoeken naar personen’. Een ongelooflijke prestatie, waarvoor het Rijksarchief, maar vooral heel de genealogische gemeenschap, de Demogen-vrijwilligers niet genoeg kan bedanken.
De “minimale dienstverlening” die sinds half maart van kracht is binnen het Rijksarchief belet niet dat achter de schermen hard gewerkt wordt, ook door onze vrijwilligers! We vroegen hen met spijt in het hart om voorlopig niet naar de leeszalen te komen, maar van thuis uit bleven en blijven ze het stamboomonderzoek in België meer dan ooit mee vooruit helpen. Daarvoor willen we onze vrijwilligers nog eens heel expliciet bedanken! Naast de opvolging van de bestaande projecten (DemoGen, DemoGenVisu, enz.) werden de afgelopen weken ook nieuwe databanken opgestart.
