In 1995 werd de unitaire provincie Brabant gesplitst in de nieuwe provincies Vlaams- en Waals-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dat deze verdeling het niet eenvoudig maakt om informatie over de oorspronkelijke provincie terug te vinden, spreekt voor zich. Het archief dat destijds nog administratief nut had, werd immers verdeeld over de verschillende rechtsopvolgers van de unitaire provincie Brabant. Het Rijksarchief doet al een aantal jaren belangrijke inspanningen om dit ‘archiefkluwen’ te ontwarren.
De medewerkers van het project SATURN hebben al bijna 9 km archief van de FOD Financiën laten vernietigen of overbrengen naar verschillende rijksarchieven. De eerste inventarissen, waaronder enkele toegangen op de archieven van de hypotheekkantoren, zijn gepubliceerd. Benieuwd wat u in hypotheekarchief kan terugvinden en hoe u ermee aan de slag kan?
De projectmedewerkers van SATURN – de ‘archiefploegen Financiën’ – hebben al bijna 9 km archief van de FOD Financiën laten vernietigen of overbrengen naar verschillende rijksarchieven. De eerste inventarissen, waaronder enkele toegangen op de archieven van de hypotheekkantoren, zijn gepubliceerd. Benieuwd wat u in hypotheekarchief kan terugvinden en hoe u ermee aan de slag kan? We geven u enkele onderzoektips. Om naast de specifieke inventarissen ook een algemeen overzicht te kunnen bieden van het archief van de centrale diensten van de FOD Financiën, wordt sinds april 2015 aan een archiefgids, getiteld MONETA, gewerkt.
MONETA: een archiefgids over de archieven van de FOD Financiën
SATURN: onderzoektips voor hypotheekarchief
Op 29 mei 1985 vond het Heizeldrama plaats. Het Rijksarchief te Saint-Hubert bewaart 3 strekkende meter archief over dit drama, in bewaring gegeven door de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken, Charles-Ferdinand Nothomb.
Begin april 2015 gaf het OCMW van Damme circa 44,5 strekkende meter archief van verschillende rechtsvoorgangers in bewaring aan het Rijksarchief te Brugge. De oudste archiefdocumenten dateren uit de 14de eeuw, de jongste uit de jaren 1970.
Op 20 april 2015 overhandigde de stad Doornik aan het Rijksarchief de matrijs van het zegel van Maximiliaan II Emanuel van Beieren, landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden van 1711 tot 1714. De matrijs werd teruggevonden in de collecties van het Musée d'Arts décoratifs van de stad Doornik. Hoe het stuk daar terecht kwam, blijft een raadsel…
Het archief van de congregatie van de Dochters van het Heilig Hart van Jezus kwam tussen 2007 en 2011 in het Rijksarchief terecht en is intussen geïnventariseerd. De congregatie werd in 1814 gesticht in Bergen en fusioneerde in 1955 met de Congregatie van de Dochters van Maria (Paridaens) te Leuven. De Dochters van Maria-Paridaens verblijven vandaag in Beaumont. Het archief geeft onder meer duiding over de vastgoedgeschiedenis van verschillende wijken van Bergen. Het bevat ook een kroniek over de congregatie tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Het Rijksarchief verwerft de laatste jaren meer en meer parochiearchieven. De regionale verschillen in frequentie en omvang van kerkelijke aanwinsten zijn aanzienlijk, maar het fenomeen is in heel België merkbaar. In samenspraak met de bisdommen, en met de hulp van vele vrijwilligers, werkt het Rijksarchief mee aan lange termijn oplossingen. Een blik op het bisdom Gent leert dat dit tot mooie resultaten kan leiden.
“Dit verhaal begint op zaterdag 28 februari 2015 met een wat raadselachtig e-mailbericht van ene ‘Perkamentus antiquarius’, met als bijlage twee foto’s van een zegel in witte was […]. Lees het volledige relaas van Michel Oosterbosch, archivaris in het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren, over hoe een zegel uit 1260 in maart 2015 in het Rijksarchief terecht kwam!
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd grote schade aangericht aan privébezittingen, waarvoor nadien schadevergoeding kon worden aangevraagd. Het Rijksarchief bewaart honderdduizenden van dergelijke ‘oorlogsschadedossiers'. De dossiers bevatten een schat aan unieke en gediversifieerde informatie, die ongetwijfeld talrijke onderzoekers – zowel vakspecialisten als het grote publiek – van waarde kan zijn.
