Het Rijksarchief biedt via zijn online zoekrobotten gratis toegang tot miljoenen gedigitaliseerde archiefdocumenten: een rijk aanbod aan genealogische bronnen, maar ook archieven over de Eerste Wereldoorlog, 38.000 zegelafgietsels, historische kadasterplannen, … Even belangrijk is het om goed te beseffen wat nog niet online beschikbaar is. Wie enkel online zoekt in de meer dan 330 km archief die het Rijksarchief bewaart, mist een groot deel van de koek.
‘Hoe lang moeten we deze documenten bewaren?’ is de meest gestelde vraag aan de archivaris of informatiebeheerder. Het antwoord zit vervat in administratieve, juridische of historisch-wetenschappelijke redenen die worden gebundeld in een selectielijst. Steden en gemeenten in Vlaanderen hebben sinds kort een nieuwe versie ter beschikking van de selectielijst voor hun archieven.
Na een jarenlange inventarisatie is het familiearchief Descantons de Montblanc (de Plotho), bewaard in het Rijksarchief te Kortrijk, voortaan beschikbaar voor onderzoek. Het archief telt maar liefst 16.339 nummers, goed voor 171 strekkende meter, en vormt daarmee een van de grootste en oudste familiearchieven die in België worden bewaard.
Op de website van het Rijksarchief is een geactualiseerde versie van de selectielijst voor de archieven van de lokale politie beschikbaar. De vernieuwde selectielijst kwam tot stand dankzij de input en medewerking van tal van politiemedewerkers, en dankzij de gewaardeerde steun van de Vaste Commissie van de Lokale Politie, die ook instond voor de officiële goedkeuring ervan.
In het Rijksarchief te Kortrijk werd op 22 juni 2017 de inventaris van de handschriftenverzameling van Joseph de Bethune voorgesteld. Deze historisch waardevolle collectie werd in 2015 door de stad Kortrijk in bewaring gegeven bij het Rijksarchief. De wetenschappelijke inventaris bevat de beschrijving van 269 handschriften uit de periode 1330-1911: middeleeuwse oorkonden, prachtige figuratieve kaarten uit het ancien régime, maar net zo goed eigenhandig geschreven gedichten van Guido Gezelle.
Eind maart 2017 werd een wetswijziging goedgekeurd inzake de organisatie van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. In de nieuwe wettekst zijn diverse bepalingen i.v.m. het archief van deze diensten opgenomen. Er wordt onder meer voorzien in een verlenging van de termijn waarin de Veiligheid van de Staat haar archief moet overbrengen naar het Rijksarchief, wat het Rijksarchief betreurt. Maar er zijn vanuit archiefperspectief ook positieve signalen op te vangen in dit dossier.
Eind mei 2017 nam het Rijksarchief te Kortrijk afscheid van Patrick Haelters. Patrick was bijna 20 jaar lang het gezicht van de leeszalen in achtereenvolgens Ronse en Kortrijk. Dank voor je jarenlange trouwe inzet, Patrick!
Op 16 mei 2017 werd de onlinecollectie historische kadasterplannen en -documenten uit de eerste helft van de 19de eeuw gelanceerd in aanwezigheid van de Minister van Financiën en de Staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid. De creatie van het ‘primitief’ (in de zin van ‘eerste’) kadaster in de eerste helft van de 19de eeuw ging gepaard met de opmaak van tienduizenden kaarten en van de ‘processen-verbaal van afpaling van gemeentegrenzen’. Dankzij een scanningsoperatie van Financiën staan al deze stukken nu online, via de zoekrobot van het Rijksarchief. Nieuwsgierig? Bekijk ons filmpje! Overtuigd? Duik online in de collectie (ca. 85.000 beelden)!
Begin 2017 werden binnen het BRAIN-programma van het federaal Wetenschapsbeleid zes nieuwe onderzoeksprojecten geselecteerd waarop het Rijksarchief intekende. In tijden van budgettaire krapte is dit bemoedigend nieuws. De deelname aan BRAIN-projecten is immers een van de weinige mogelijkheden voor het Rijksarchief om bijkomende middelen te verwerven voor de ontwikkeling van wetenschappelijke activiteiten. We zetten voor u de zes nieuwe onderzoeksprojecten op een rijtje.
Eind november 2016 schonk de West-Vlaamse familie Wittouck haar in omvang bescheiden, maar historisch waardevolle familiearchief aan het Rijksarchief te Kortrijk. Intussen staat de inventaris online en zijn de stukken raadpleegbaar in onze leeszaal in Kortrijk.
