Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

ACCESS to court files and access to justice. The Council of Brabant during the early modern era

Texte petit  Texte normal  Texte grand

Inhoud

De meeste mensen uit de vroegmoderne tijd hebben weinig of geen bronnen nagelaten. Dat geldt zeker voor ongeletterden en armen, maar historici moeten ook veel harder zoeken naar de stem van vrouwen dan naar die van hun vaders, echtgenoten en zonen. Toch is er voor de vroegmoderne tijd een bron die ons wel toelaat een blik te werpen op het dagelijkse leven van grote groepen in de samenleving: procesbundels en rechtbankregisters. Zij vormen de focus van het FED-tWIN-project ACCESS.

De afgelopen decennia is gebleken dat veel mensen in de vroegmoderne tijd tijdens hun leven in aanraking kwamen met het gerecht. Dat kon zijn als dader of slachtoffer van een misdrijf, maar in veel meer gevallen ging het om vrouwen en mannen die zelf naar de rechtbank stapten om hun belangen te verdedigen. Net om die reden bieden rechtbankarchieven zo’n unieke inkijk in de spanningen, conflicten en bezorgdheden van veel gewone mensen.

ACCESS wil nieuwe strategieën ontwikkelen om deze rechtbankarchieven volop in te zetten voor de geschiedschrijving. De aandacht gaat daarbij in hoofdzaak naar de Raad van Brabant in het Rijksarchief Brussel (Vorst). De Raad van Brabant is een cruciale instelling in de Belgische vroegmoderne geschiedenis, en één van de meest omvangrijke rechtbankarchieven van vroegmodern Europa. Zo’n drie strekkende kilometer archief is nagelaten, goed voor tienduizenden documenten en dossiers van de vroege 15de tot de late 18de eeuw. Hoewel in de voorbije jaren al heel wat van dit materiaal is geïnventariseerd, blijft een groot deel nog onontsloten en onbekend. In het kader van ACCESS worden de processen van de particulieren verder ontsloten, worden de vonnisregisters toegankelijker gemaakt en wordt onderzoek verricht naar de toegankelijkheid van vroegmoderne rechtbanken voor mensen van elke rang en stand.

   

Partners

  • Rijksarchief
  • VUB (Onderzoeksgroep HOST – Historisch onderzoek naar stedelijke transformatieprocessen)

Medewerkers

  • Onderzoeker: Klaas Van Gelder
  • Promotoren: Harald Deceulaer (Rijksarchief Brussel) en Wouter Ryckbosch (VUB)

Publicaties

  • Deceulaer Harald, Dubois Sébastien & Puccio Laetizia (eds.), From case to file! Ancien Régime Case Files and their Prospects for Historical Research : Proceedings of the Workshop held at the State Archives in Belgium (11-03-2013) = L’affaire est dans le sac! Dossiers de procès d’Ancien Régime et perspectives de recherche historique : Actes de la journée d’étude tenue aux Archives générales du Royaume (11-03-2013) = Het pleit is in den zak! Procesdossiers uit het ancien régime en hun perspectieven voor historisch onderzoek : Acta van de studiedag gehouden op het Algemeen Rijksarchief (11-03-2013), Studia 148, Brussel, Algemeen Rijksarchief, 2014.
  • Deceulaer Harald, ‘Vroegmoderne procesdossiers als bron voor familiegeschiedenis: het voorbeeld van de Raad van Brabant (15de-18de eeuw)’, Vlaamse Stam. Tijdschrift voor Familiegeschiedenis, 54, april-juni 2018, p. 172-186.
  • Deceulaer Harald, ‘Synergiën en soft-skills ontsluiten het archief van de Raad van Brabant (15e-18e eeuw), Meta Tijdschrift voor Bibliotheek en Archief, 8, p. 10-15.
  • Deceulaer Harald, ‘Juridisch pluralisme en gebruik van justitie: de relaties tussen het Leenhof van Brabant en de Raad van Brabant (15de-18de eeuw)’, Pro Memorie Bijdragen tot de rechtsgeschiedenis der Nederlanden, 22, 2020, 2, p. 165-193.

Nieuws

Momenteel geen nieuws over dit lopend onderzoek.
www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement