Deze nieuwe publicatie bevat zowel een gids als een repertorium. De gids vormt een handige leidraad voor al wie de lokale regels en de geschiedenis van het platteland wil onderzoeken. Het gaat om voorschriften over gewasbescherming, brandveiligheid, voedselkwaliteit, het onderhoud van straten en waterwegen, correcte maten en gewichten en de openingsuren van herbergen. Daarnaast vind je er soms ook regels over welke (bal)spelen verboden zijn in de parochiekerk of op het kerkhof, hoe men de verspreiding van ziektes probeerde te voorkomen, en welke wilde dieren verdelgd mochten worden. Samen bieden deze reglementen een unieke inkijk in het dagdagelijkse functioneren van dorpen en kleine stadjes in het graafschap Vlaanderen en de uitdagingen waar toenmalige bewoners mee te kampen hadden.

Bovendien kadert de gids deze politiereglementen binnen het brede geheel van regels en normen waaraan dorpelingen zich moesten houden: van gewoonterecht over reglementen voor de bestuurders van het dorp en kerkelijke rechtsregels tot ordonnanties van hogerhand. Je krijgt informatie over de aard van deze verschillende regels en normen, hun onderlinge samenhang, en waar ze te vinden. Ten slotte biedt de gids ook enkele handvatten over hoe die waaier aan normen en regels werd afgekondigd en gehandhaafd. Zo staat de auteur stil bij baljuwsrekeningen met boetes voor overtredingen, procesdossiers en schouwingslijsten van straten die tonen hoe regels in praktijk werden gebracht, of net niet, want regels opstellen betekent allerminst dat ze ook getrouw werden nageleefd.

Het repertorium, het tweede deel van dit boek, lijst ruim honderd politiereglementen voor tientallen heerlijkheden in het graafschap Vlaanderen op, met weergave van de preambule of beginparagraaf en met systematische informatie over de jurisdictie, datering, verschillende handschriftelijke versies en edities. Zo vormen zowel de gids als het repertorium een onmisbaar instrument om de geschiedenis van middeleeuwse en vroegmoderne dorpen en stadjes in Vlaanderen te bestuderen.