De noodzaak om een structurele financiering te krijgen binnen KBR en het Rijksarchief voor de uitbouw en het onderhoud van een webarchief op federaal niveau werd onderlijnd door de directeurs van beide instellingen. Dit werd ook beaamd door prof. Niels Brügger die de keynote voor zijn rekening nam: we moeten te allen prijze vermijden dat nogmaals 25 jaar Belgische webgeschiedenis verloren gaat. Zonder nationaal webarchief is het niet mogelijk om (trans)nationale historische webanalyses te maken. De beste omstandigheden hiervoor zijn: één archief van het nationale web, gebaseerd op een zo volledig mogelijke webarchiveringsstrategie, en goede toegangsmogelijkheden. Onder dit laatste wordt onder andere het toelaten van data-extractie door of voor onderzoekers verstaan, zodat ze er zelf mee aan de slag kunnen gaan.

Na deze inspirerende keynote gaven de PROMISE-onderzoekers een overzicht van de onderzoeksresultaten van hun project. Zo werden onder andere de beste praktijken binnen webarchivering voorgesteld; de resultaten van juridische analyses; de strategieën en scenario’s die het Rijksarchief en KBR uitwerkten; de technische specificaties van het webarchiveringsproces en de resultaten van de enquête rond de gebruikersnoden van webarchieven.

In de namiddag stond de toegang tot webarchieven centraal, zowel de toegang voor het brede publiek als voor onderzoekers. Het panelgesprek bracht aan het licht dat de wetgeving op auteursrecht de toegang tot webarchieven sterk beperkt. Volgens de letter van de wet kan in de meeste gevallen zonder expliciete toestemming van de rechthebbenden webarchief enkel beschikbaar worden gemaakt in de leeszaal, wat een aanzienlijk obstakel vormt qua toegankelijkheid. De noodzaak om naast de kosten ook de vele voordelen van webarchivering te belichten, werd ook onderlijnd. Zo zouden het Rijksarchief en KBR bijkomende diensten kunnen ontwikkelen op basis van de data in het webarchief, die zonder twijfel een meerwaarde voor de maatschappij en het onderzoek zouden vormen.

In de sessie rond toegang tot het webarchief voor onderzoek stelde Jesse de Vos van Beeld en Geluid het Nederlandse initiatief Nationaal Register Webarchieven voor: een mooi project dat tot voorbeeld kan dienen voor België. Prof. Valérie Schafer reflecteerde in haar presentatie over het wanneer, wat en waarom van 30 jaar world wide web en benadrukte waarom webarchieven zo belangrijk zijn voor onderzoekers. Patricia Blanco legde uit hoe ze tijdens haar stage bij KBR aan de slag is gegaan met de archiefcollecties van KBR, wat uitmondde in haar masterthesis Saving the Belgian web: web archiving practices, research opportunities and limitations.

Tijdens de Q&A-sessies toonde het publiek interesse in het archiveren van het “.eu-domein”. Het nationaal webarchief in Portugal, Arquivo.pt, heeft een pilootproject opgezet om dit top level domein te archiveren en het EU Publications Office archiveert alle “.europa.eu-domeinnamen”. De concrete agenda voor de verdere ontwikkeling van het Belgische webarchief kwam ook aan bod. Die hangt grotendeels af van de nieuwe regering, aangezien bijkomende fondsen nodig zijn om het webarchief uit te bouwen. Andere punten die werden aangehaald zijn:
- de noodzaak om gebruikers centraal te stellen, hen voldoende te informeren en te betrekken
- de voordelen van het gebruik van het WARC-bestandsformaat
- welke argumenten doorslaggevend kunnen zijn om het politieke niveau te overtuigen van de noodzaak van webarchivering en dus ook de nood aan structurele financiering

Het colloquium zorgde voor kruisbestuiving tussen de verschillende professionals die in meer of mindere mate bezig zijn met webarchivering of de studie van gearchiveerde websites. Het PROMISE-projectteam gaat alvast vol nieuwe inspiratie de laatste maanden van het project in.

Op zoek naar meer info? De presentaties van de studiedag vind je op de PROMISE-projectpagina.