Voor tijdgenoten waren Blijde Inkomsten een begrip. Van 1356 tot 1792 dwongen de Brabantse politieke elites hun hertogen ertoe om een inhuldigingscharter, oftewel Blijde Inkomst, uit te vaardigen naar aanleiding van hun aantreden. Deze teksten zetten de krijtlijnen uit voor het bestuur van het hertogdom, stelden grenzen aan de hertogelijke macht en verankerden de inspraak van onderdanen in het bestuur. Tot 1549 werden deze ‘politieke contracten’ steeds heronderhandeld wanneer een nieuwe vorst aantrad. In 'De Blijde Inkomsten van de Brabantse hertogen' onderzoekt Valerie Vrancken voor het eerst de evolutie van deze teksttraditie. 

Wie was betrokken bij de totstandkoming van de teksten? Welke rol speelden machtsverhoudingen tijdens het onderhandelingsproces en welke motieven, idealen, ervaringen en politieke visies kleurden de onderhandelingen? Vanuit deze vragen schetst dit boek hoe de uitvaardiging van Blijde Inkomsten in de vijftiende eeuw uitgroeide tot een gevestigde doch uiterst grillige politieke traditie.

Vooral stedelijke elites en vooraanstaande edelen gaven er vorm aan, manoeuvrerend in de beweegruimte die opvolgingscrisissen, failliete hertogen en hun eigen machtspositie hen boden om de vorsten tot toegevingen te dwingen. Machtsverhoudingen, soms zelfs opstanden, bepaalden hoe het onderhandeld resultaat eruit zag – en dat was vanaf het aantreden van de Bourgondische hertogen lang niet altijd in het voordeel van deze elites.

Op basis van onontgonnen bronnenmateriaal komt Valerie Vrancken tot vernieuwende inzichten in het politieke denken en handelen van de late middeleeuwen. Bijgevolg vormt dit boek een niet te missen bijdrage voor geïnteresseerden in de politieke geschiedenis van het vijftiende-eeuwse Brabant in het bijzonder, en van de middeleeuwse Nederlanden in het algemeen.

De auteur 

Valerie Vrancken is doctor in de geschiedenis en is als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het Rijksarchief te Leuven. Ze studeerde middeleeuwse geschiedenis aan de KU Leuven, waar ze in 2017 promoveerde met een proefschrift over de Blijde-Inkomstcharters in het laatmiddeleeuwse Brabant. In 2016 ontving ze de Prijs Bryce en Mary Lyon van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis. Haar onderzoeksinteresse gaat uit naar laatmiddeleeuwse politieke geschiedenis en vroegmoderne brontypologie.

De publicatie 

Valerie Vrancken, De Blijde Inkomsten van de Brabantse hertogen. Macht, opstand en privileges in de vijftiende eeuw, Standen en Landen, vol. 112, Brussel: ASP, 2018.
Bestellen? Klik hier.

De boekvoorstelling

Rijksarchief te Leuven

• 16.00u: Ontvangst in het Leuvense Rijksarchief, met een introductie door prof. dr. Jérome de Brouwer (Université libre de Bruxelles, voorzitter van Standen & Landen) en prof. dr. Jelle Haemers (KU Leuven, promotor van het proefschrift dat aan de publicatie ten grondslag lag)
• 16.15u: Lezing door prof. dr. Wim Blockmans
• 16.45u: Bezichtiging van het Zoutleeuwse origineel van de Blijde Inkomst uit 1356 in het Rijksarchief te Leuven

Stadhuis van Leuven

• 17.30u: Ontvangst op het stadhuis door Leuvens burgemeester Louis Tobback en schepen van cultuur Denise Vandevoort, overhandiging van het eerste exemplaar aan de burgemeester en dankwoord door Valerie Vrancken.
• 18.00u: Receptie aangeboden door het Leuvense stadsbestuur

De toegang is gratis, maar inschrijven is verplicht. Reserveer tijdig je plaats(en) via info@aspeditions.be. Inschrijven kan tot 25 mei 2018. Meer info