Inhoud
Het startpunt voor het ARKEY-onderzoeksprogramma was de vaststelling dat zowel het Rijksarchief als de Université catholique de Louvain een ware schat aan archiefdocumenten met openbaar karakter bewaren. De verscheidenheid van die stukken is fenomenaal. Het gaat zowel over middeleeuwse oorkonden als over informatie uit de koloniale periode of over brieven geschreven door strijdkrachten en hun families tijdens beide wereldoorlogen. De rijkdom van die collecties moet niet meer worden aangetoond. Maar wat wél nieuw is, is de manier waarop de voorbije decennia aan archiefonderzoek wordt gedaan. Een grote groep mensen die aan archiefonderzoek begint, kan zich niet (meer) inbeelden dat het noodzakelijk is om naar een leeszaal te gaan of een afspraak te maken met een archivaris om toegang te krijgen tot de gewenste informatie. Daarom heeft het Rijksarchief grote digitaliseringsoperaties op touw gezet om het publiek de beschikking te geven over een digitale kopie van de documenten die in de rekken staan. Het louter beschikbaar stellen van gedigitaliseerde documenten stelt archieven echter niet in staat om hun democratische rol ten volle te vervullen, aangezien het niet mogelijk is om rechtstreeks in de tekst van deze documenten te zoeken en archiefterminologie bovendien een obstakel op zich kan vormen, waardoor het onderzoek in de collecties wordt vertraagd.
In die context is ARKEY ontstaan, een onderzoeksprogramma voor toegepast onderzoek dat de digitale valorisatie van archiefcollecties wil optimaliseren door informaticatools te ontwikkelen die gebruik maken van de meest recente ontwikkelingen over artificiële intelligentie, om volgende drie doelen te bereiken:
- Extractie van gegevens: omzetting van “beeldcontent” in een document dat automatisch kan gestructureerd en gebruikt worden.
- Interpretatie van gegevens: of de mogelijkheid om de betekenis te achterhalen van de informatie die vervat zit in een document. Bijvoorbeeld: “Over wie gaat het?”, “Wanneer hebben de feiten zich voorgedaan?”, enz. Dit zijn metadata die kunnen worden ingegeven in een zoekomgeving zodat de burger de documenten kan terugvinden waarin de gewenste informatie staat.
- Gebruikersgerichte surfmethode: een systeem aanreiken waarmee de gebruikers het doel van hun archiefopzoeking kunnen bereiken zonder te worden gehinderd door de terminologie en de interne organisatie van het archiefsysteem.
Partners
ARKEY is een project, dat deel uitmaakt van het FED-tWIN-programma van BELSPO. Deze programma’s willen een duurzame samenwerking tot stand brengen tussen de federale wetenschappelijke instellingen en de Belgische universiteiten, via het financieren van gemeenschappelijke onderzoeksprofielen.
ARKEY is een onderzoeksprogramma dat gezamenlijk wordt uitgevoerd door:
- het Rijksarchief (ARA).
- het Media Innovation and Intelligibility Lab (MiiL) van de Université catholique de Louvain (UCLouvain).
Het programma krijgt de steun en medewerking van andere onderzoeksgroepen bij de UCLouvain, met name van CENTAL, de archiefdienst van de UCLouvain en van GEMCA.
Medewerkers
De promotoren van het ARKEY-programma zijn Antonin DESCAMPE (UCLouvain) en Rolande DEPOORTERE (ARA). De onderzoeker die wordt gefinancierd via het FED-tWIN ARKEY-programma is Xavier GILLARD.
Publicaties
Het ARKEY-programma heeft nog geen formele resultaten gepubliceerd. De eerste onderzoeksproducten vind je hier:
- Dataset van gratieverlening en veroordelingen door de Raad van Brabant
- Verschillende taalmodellen voor het vastleggen van de betekenis van de teksten in de bovenstaande dataset
- Een prototype voor versnelde documentannotatie met behulp van LLM
