De zevende editie van de Dag van de Belgische Migratiegeschiedenis vindt plaats op woensdag 25 september 2024 in het Algemeen Rijksarchief in Brussel. Deze studiedag biedt aan alle geïnteresseerden in de geschiedenis van migratie in België, zowel uit de academische wereld als daarbuiten, de gelegenheid elkaar te ontmoeten en de laatste bevindingen van lopend of afgerond onderzoek, projecten en initiatieven te delen.

In verschillende academische sessies en postersessies kunnen in het Frans en Nederlands thema’s uit de Belgische migratiegeschiedenis toegelicht worden door zowel academici als niet-academici. De dag wordt afgesloten met een debat over de plaats van vrouwen binnen migratiegeschiedenis. Het is intussen net twintig jaar geleden dat het tijdschrift Sextant een themanummer uitgaf over vrouwelijke migratie. Daarin werd de ondervertegenwoordiging van vrouwen in migratieonderzoek aangeklaagd, en op het belang gewezen van een genderperspectief en de specificiteit van migratieprocessen die dit blootlegt. Het thema blijft actueel. Op 24 september organiseren het AVG-CARHIF en het WomenExile project een congres over gender, migratie en activisme waarvan de resultaten in Sextant zullen verschijnen. We zetten dit initiatief kracht bij met een debat in de breedte over de plaats van de vrouw binnen historisch migratieonderzoek, de museum- en erfgoedwereld en het onderwijs in België.

Programma

9.00                           Onthaal (met koffie)

9.25-9.30                   Inleiding | Hilde GREEFS (UAntwerpen)

9.30-11.00                 Sessie 1: Nieuw onderzoek over immigratie | Chair: Torsten FEYS (VLIZ)

Aline THOMAS (Algemeen Rijksarchief)
Vrouwen op de vlucht (1918-1958): centraal overheidsarchief vanuit genderperspectief. Balans van het WomenExile project

Tina DE GENDT, Neslihan DOĞAN & Thirza VANDENABEELE (Erfgoedcel Gent/STAM)
Geschiedenis tussen de regels: Brieven als venster op migratie

Hajar OULAD BEN TAIB (UCLouvain Saint-Louis Bruxelles)
L’histoire des femmes immigrées marocaines et turques vu par les « Ligues ouvrières féminines chrétiennes à Bruxelles » de 1964 à 1984

11.00-11.20                Koffiepauze

11.20-12.50                Sessie 2: Nieuw onderzoek over immigratie | Chair: Yasmina ZIAN (ULB)

Marie CAPPART (genealoog)
Les femmes immigrées de Manchester en Belgique 1850-1890

Rita KRANZ (Université de Lorraine)
L'histoire des migrations entre la terre d'Empire d'Alsace-Lorraine et le royaume de Belgique (1871-1914)

Carla MASCIA, Giacomo SOLANO & Dirk JACOBS (ULB)
« Dis-moi ce que tu cuisines, je te dirai qui tu es ». Ce que la cuisine italienne dit des migrations italiennes en Belgique

12.50-13.45                Lunch

13.15-14.30                Posterpresentaties en koffiepauze

Arno BERVOETS (KU Leuven)
Het recht op wonen voor “gastarbeiders”: De verhoudingen tussen migranten en Belgen binnen het Huurderskollektief en het middenveld in Borgerhout (1978-1992)

Marika CEUNEN (Stadsarchief Leuven)
Thuiszoekers in Leuven: Expo in het stadsarchief naar aanleiding van Erfgoeddag 2024

Sofie DE BAERE (Universiteit Leiden)
De migratie- en herintegratie-ervaringen van de Anciens du Congo

Jozefien DE BOCK (Universiteit Utrecht)
Asylum: Refugees and mental health

Talia FERNANDEZ (Rijksarchief Leuven)
« Un homme sans aucune valeur et sans moralité » : Het Belgische migratiebeleid ten aanzien van de Communards na 1871

Evert LAMBRECHTS (UGent)
« Faites vos jeux ! Rien ne va plus ! » Het toezicht op vreemdelingen in het internationale gokcircuit van Oostende door de ogen van de Sûreté Publique (1870-1914)

Alison LUYTEN (Collectief MOOS)
Dromen van thuis: De constructie van een dialoog tussen hedendaagse en historische migratieverhalen in de Kempen

Elian PERGOLA (KU Leuven)
Gli Italiani e i Fiamminghi. De identiteitsbeleving van de Italiaanse gemeenschap in Limburg in historisch perspectief

Lotte VAN ATTENHOVEN (UAntwerpen)
Cause-specific mortality disparities between migrants and natives in the port city of Antwerp, 1830-1939. A socio-spatial analysis

Dea VAN DEN BRANDE (UAntwerpen)
« Une opinion courante que Vénus est une amie de Bacchus » : Een case study over het belang van migranten voor de organisatie van sekswerknetwerken in herbergen tijdens de Antwerpse bezetting, 1914 – 1918

14.30-15.30                Rondetafelgesprek | Chair: Sara COSEMANS (KU Leuven)

Vrouwen als migranten met agency

Terwijl vrouwen in migratiegeschiedenis doorgaans in een secundaire rol gecast werden, toont nieuw onderzoek in toenemende mate aan dat ze in hun migratietraject vaker dan gedacht als actieve actoren optraden. We gaan op zoek naar de agency van migrantenvrouwen – hoe kunnen we die beter onderzoeken, in kaart brengen en archiveren? (panelleden deze zomer bekend)

15.30-16.30                Afsluitende drink

Maak tijdens de studiedag kennis met de expo PARTIR – Emigratie van Spaanse vrouwen van curatoren Tamara ATIENZAR & Laia BOLOIX

Praktische info

Aanmelden verplicht vóór 15 september 2024 via deze link.

Organiserend comité

Sara Cosemans (KU Leuven), Hilde Greefs (UAntwerpen), Torsten Feys (VLIZ), Aline Thomas (Algemeen Rijksarchief), Juliette Masquelier (ULB).

Wetenschappelijk comité

Ararat Apaligan, Frank Caestecker, Sara Cosemans, Pierre-Olivier Debroux, Torsten Feys, Idesbald Goddeeris, Hilde Greefs, Anne Morelli, Hajar Oulad Ben Taib, Anne Winter en Yasmina Zian.