De Belgische magistratuur zit tijdens de Tweede Wereldoorlog gevangen tussen twee vuren. Aan één kant staat de bezettingsmacht, die ernaar streeft de lokale justitie in zo verregaand mogelijke mate in te zetten voor de ordehandhaving en repressie van het verzet en zo de onafhankelijke positie van de magistratuur in gevaar brengt. Aan de andere kant staan diverse verzetsgroepen, die naarmate de bezetting vordert steeds vaker geweld gebruiken tegen Duitsers en collaborateurs. Daarbij overtreden ze niet alleen de wet, maar verstoren ze ook de openbare orde.

Het Belgische Openbaar Ministerie staat voor een moeilijke keuze: meewerken aan de ordehandhaving en verzetsmensen uitleveren aan de bezettingsmacht, of op eigen gezag de opsporing en vervolging van daders van aanslagen op collaborateurs opschorten. In Brussel kiezen de magistraten in de loop van 1943 voor het laatste.

Hoe zijn ze tot deze opvallende beslissing gekomen? Zal de bezettingsmacht hun passiviteit accepteren? Hoe past deze keuze in de politiek van het minste kwaad die de rechterlijke macht aan het begin van de bezetting volgde? En wat zegt dit alles over de plaats van de rechterlijke macht in (bezet) België?

Op vrijdag 3 maart 2017 om 16.00 u verdedigt Jan Julia Zurné, historica bij het CegeSoma, aan de universiteit van Gent haar doctoraatsthesis over De Belgische magistratuur en door verzetsgroepen gepleegd geweld tegen collaborateurs 1940-1950. Vrije toegang.