Al vijf jaar lang levert het SATURN-project (Selection of Archives and Transfer Under Right coNditions) mooie resultaten op, die een heuse aanwinst betekenen voor de FOD Financiën, het Rijksarchief én de onderzoeksgemeenschap. Eind augustus 2018 werd bijvoorbeeld een bundel gepubliceerd met 17 inventarissen van het archief van de registratiekantoren van het voormalig gerechtelijk arrondissement Bergen. De publicatie vormt een onmisbaar zoekinstrument voor al wie opzoekingen doet naar een erfenisaangifte, een afstand van muurgemeenschap of een onderhandse akte.
De archieven van de registratiekantoren van Boussu, 's-Gravenbrakel, Chièvres, Colfontaine, Dour, Edingen, La Louvière, Lens, Le Roeulx, Mons, Saint-Ghislain en Zinnik (uit het voormalig gerechtelijk arrondissement Bergen) worden bewaard in het Rijksarchief te Bergen en zijn nu ook ontsloten voor onderzoek.
Elke inventaris groepeert meerdere archiefoverbrengingen van de kantoren van de FOD Financiën naar het Rijksarchief. Het gaat zowel om oudere overbrengingen die niet conform de standaarden waren uitgevoerd of nog niet volledig ontsloten waren, als om meer recente overbrengingen. Tot voor kort waren de – vaak onvolledige – inventarissen enkel raadpleegbaar in de leeszaal. Voortaan is voor ieder kantoor een inventaris online beschikbaar, zodat deze volumineuze archieven veel efficiënter doorzocht kunnen worden.
Wat zit er in de archiefbestanden?
Het archief bevat alle reeksen van documenten die werden gevormd door de registratiekantoren. Het gaat bijvoorbeeld over erfenisaangiften waarmee genealogen meer te weten kunnen komen over het patrimonium van hun voorouders, of processen-verbaal van afstand van muurgemeenschap, die nuttig kunnen zijn in geval van burenruzies of de aanschaf van vastgoed. Het personeel van het Rijksarchief raadpleegt overigens vaak zelf het archief van de registratiekantoren om vragen te beantwoorden van notarissen (over onderhandse akten bijvoorbeeld).
Het werk gaat voort...
Binnenkort verschijnt een gelijkaardige publicatie met inventarissen van de registratiekantoren van het voormalig gerechtelijk arrondissement Charleroi (Binche, Morlanwelz, Seneffe, Thuin, enz.). In het Rijksarchief te Bergen zijn twee SATURN-medewerkers het archief aan het inventariseren van de registratiekantoren (maar ook van het Kadaster en de Hypotheekkantoren) van de provincies Namen, Luik en Luxemburg. In nauwe samenwerking met de verschillende vestigingen van het Rijksarchief in Wallonië volgen ze daarbij hetzelfde schema van fusie van oudere en recentere overbrengingen.
Raadpleegbaarheid
Documenten ouder dan 100 jaar zijn vrij raadpleegbaar. Voor de raadpleging van privacygevoelige documenten van minder dan 100 jaar is toelating vereist van de Algemeen Rijksarchivaris of zijn afgevaardigde. De personen betrokken bij de akte of hun rechthebbenden moeten daarnaast toelating krijgen van de ontvanger; derden moeten ook een beschikking van de vrederechter kunnen voorleggen.
Inventarissen
De inventarissen van de registratiekantoren van het voormalig arrondissement Bergen zijn online beschikbaar. Je kan de 602 bladzijden gratis downloaden in pdf door te klikken op de titel van de inventaris hieronder.
MOREAU François en NIEBES Pierre-Jean, Inventaires des archives des Bureaux de l'Enregistrement de l'arrondissement judiciaire de Hainaut. Division de Mons, reeks Inventarissen Rijksarchief te Bergen nr. 147, publ. 5890, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2018.
Leestips
