Het provinciebestuur van Antwerpen droeg in maart 2013 zijn statisch archief over aan het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren. De bouw van een nieuw administratief gebouw was de directe aanleiding voor de verhuis van 975 meter archief van het Provinciehuis naar het Rijksarchief. Het provinciearchief is nu ontsloten met een nieuwe plaatsingslijst.
Het provinciebestuur van Antwerpen droeg in maart 2013, in uitvoering van de archiefwet van 6 mei 2009 en van het deputatiebesluit van 14 juni 2012, zijn statisch archief over aan het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren. De bouw van een nieuw administratief gebouw was de directe aanleiding voor de verhuis van ongeveer 975 meter archief van het Provinciehuis, de administratieve zetel van de provincie (aan de Koningin Elisabethlei in Antwerpen), naar het Rijksarchief.
Met deze verhuis viel tevens het doek over de provinciale archiefleeszaal. De opdracht van de nieuwe provinciearchivaris spitst zich voortaan toe op (digitaal) archiefbeheer in de dynamische fase.
De plaatsingslijst heeft betrekking op een amalgaam van 472 aparte archiefblokken. Na de overdracht aan het Rijksarchief bleken slechts ca. 150 van de deelbestanden behoorlijk ontsloten. Om de raadpleging van dit kluwen van archiefblokken te vereenvoudigen, werden de 472 losse eindjes samengebracht in één plaatsingslijst. Bij gebrek aan tijd, middelen en personeel is het bestand voorlopig ontsloten tot op het niveau van de archiefdoos. Dit impliceert dat elke doos een uniek inventarisnummer heeft gekregen. Via de concordantielijst kan u achterhalen welke oude depotnummers corresponderen met het huidige inventarisnummer.
Het archief beslaat de periode einde 18de tot einde 20ste eeuw, maar de hoofdmoot heeft betrekking op de periode 1930 - 1980.
Doordat de provincie als schakel fungeerde tussen de centrale overheid en de plaatselijke besturen, werden ten behoeve van die centrale overheid massa’s gegevens met lokale inslag gearchiveerd. De archieven van de provinciale administraties hebben bijgevolg ook voor lokaal historisch onderzoek zeer grote waarde. Enkele voorbeelden van bronnenreeksen zijn:
- Archief van de Bouwdienst voor provinciale gebouwen/bouwvoorschriften
- Archief m.b.t. de aanleg van rioleringen en nutsvoorzieningen en de opmaak van rooi- en onteigeningsplannen
- Archief m.b.t. het provinciaal onderwijs/provinciale scholen (voornamelijk de technische, landbouw-, tuinbouw- en huishoudscholen)
- Archief m.b.t. de openbare gezondheid: stukken betreffende dispensaria en sanatoria, het Provinciaal Instituut voor Hygiëne en de Nationale Ziekenhuisprogrammatie
- Archief m.b.t. het sociaal beleid van het provinciebestuur: stukken betreffende het Speciaal Onderstandsfonds (de opvolger van het Gemeenschappelijk Fonds)
- Archief m.b.t. het provinciale plattelands- en streekeconomiebeleid
- Archief m.b.t. provinciale steun aan allerhande muziek- en toneelverenigingen
De raadplegingsvoorwaarden?
De stukken ouder dan 30 jaar zijn vrij raadpleegbaar, tenzij het om privacygevoelige documenten gaat (bv. personeelsdossiers, ondersteuningsdossiers, etc.). In dat geval geldt de vrije raadpleging pas na 100 jaar. Deze stukken kunnen enkel ingezien worden mits toelating van het diensthoofd van het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren en na ondertekening van een onderzoeksverklaring.
Waar vindt u de plaatsingslijst?
De toegang (toegangsnummer PAA001) is enkel digitaal beschikbaar via de zoekrobot van het Rijksarchief.
- Bart Willems m.m.v. Frank Verheeke, Plaatsingslijst van het archief van de provincie Antwerpen (1779) 1797- 2010 (vnl. ca. 1930-1980). Overdracht 2013.
