Op donderdag 26 en vrijdag 27 oktober 2017 wordt in het CEME (Charleroi Espace Meeting Europe) in Dampremy een colloquium gehouden over de industriële bedrijvigheid in België tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Het colloquium dompelt je onder in de economische geschiedenis van België en de grensgebieden tijdens de Eerste Wereldoorlog, een onderwerp dat tot dusver nog maar weinig werd bestudeerd. Er wordt gepeild naar de dagelijkse werking van de industrie tijdens de bezetting en naar wie er voordeel haalde uit de herverdeling van marktaandelen en de upgrade van het productieapparaat.
Het colloquium is een organisatie van het Glasmuseum van Charleroi. Onder de sprekers ook vier rijksarchivarissen: Michaël Amara, Guy Coppieters, Madeleine Jacquemin en Arnaud Charon.
Klik op de affiche voor alle praktische informatie.
PROGRAMMA
Donderdag 26 oktober 2017
9.00 Onthaal
9.30 Openingstoespraak (Paul Magnette, burgemeester van Charleroi)
10.00 Inleiding (Jean HEUCLIN, professor emeritus van de Katholieke Universiteit van Rijsel)
10.30-12.00 Sessie 1 (o.l.v. Jean HEUCLIN):
- De steenkolenkwestie tijdens de Groote Oorlog: regulering, verzet en algemeen belang
(Guy COPPIETERS, werkleider, Algemeen Rijksarchief, Brussel) - Steenkool en de bezetting: panorama van de steenkoolbekkens van het centrum en het westen van Bergen tussen 1914 en 1918
(Camille VANBERSY, SAICOM, Centrum voor privéarchief, site Bois-du-Luc)
Lunch
13.00-16.00 Sessie 2 (o.l.v. Kenneth BERTRAMS, docent ULB en lid van de Académie Royale des Sciences, Lettres et Beaux-Arts de Belgique)
- Raoul Warocqué. Steenkoolondernemer tijdens de oorlog. Een controversiële houding
(Yves QUAIRIAUX, ereconservator van de regionale collecties van het Koninklijk Museum van Mariemont) - De gasfabriek van Sedan en de rol van directeur Louis Busson in het verzet tegen de vijand
(Nicolas CHARLES, Universiteit van Parijs-Sorbonne & Jean-Louis MICHELET, ingenieur-historicus) - Luik, 1914-1918 : inschikkelijkheid, weerstand en contrasten in bezet industrieel landschap
(Arnaud PETERS, Centrum voor de geschiedenis van wetenschap en techniek, Universiteit van Luik) - Pauze
- Een tegenvoorbeeld van de gedwongen exploitatie van de industrie door de Duitse bezetter: de glasnijverheid in de Belgisch-Franse zone
(Stéphane PALAUDE, voorzitter van AMAVERRE) - Een producent van kunstkristal onder vuur: de firma Gallé en de uitdagingen van industriële productie in oorlogszone (1914-1918)
Samuel PROVOST, docent, departement kunstgeschiedenis en oudheidkunde, universiteit van Lotharingen)
18.30 - 22.00 Bezoek aan het Museum voor Schone Kunsten van Charleroi en walking dinner.
Vrijdag 27 oktober 2017
9.00-12.30 Sessie 1 (o.l.v. Michaël AMARA, Algemeen Rijksarchief)
- De deportaties van Belgische arbeiders tijdens de Eerste Wereldoorlog: een industriële logica of improvisatie? De impact op de Belgische bevolking
(Arnaud CHARON, projectverantwoordelijke The Great War from below, Algemeen Rijksarchief) - De glasnijverheid in de “geannexeerde” gebieden: de Bezirke van Saarbrücken en Straatsburg, en meer bepaald de toestand van de glasfabriek Vallerystha
(Luc STENGER, geschiedkundig onderzoeker) - Metaalnijverheid en elektrische constructies (ACEC) in Charleroi tijdens de Groote Oorlog
(Jean-Louis DELAET, directeur van het Bois du Cazier) - Pauze
- Het in stand houden van de Belgische suikerproductie van Couplet tijdens de Groote Oorlog
(Ludovic LALOUX, docent, universiteit van Bordeaux) - De textielnijverheid van het Noorden tijdens de bezetting van 1914-1918: een (bijna) inactieve industrie
(Simon VACHERON, Centrum Roland Mousnier, universiteit van Parijs-Sorbonne) - De Belgische staalnijverheid tijdens de Groote Oorlog. Het geval Forges de Clabecq
Madeleine JACQUEMIN, werkleidster, Algemeen Rijksarchief
12.30-13.30 Lunch
13.30-16.00 Sessie 2 (o.l.v. Carine GOUVIENNE, archivaris van de stad en het OCMW van Charleroi)
- Belgische fabrieken die tijdens de Groote Oorlog werden gedelokaliseerd naar het buitenland
(Michaël AMARA, diensthoofd, Algemeen Rijksarchief) - Het cluster van het land van Weppes tussen 1914 en 1918: werd de productie voortgezet?
(Chantal DHENNIN, laboratorium HLLI, ULCO, Universiteit Lille Nord de France) - De repressie van de industriële collaboratie in de provincie Luik na de Eerste Wereldoorlog
(Alysson RIMBAUT, historica) - De NV Brevets Fourcault: een oorlogsslachtoffer?
(Catherine THOMAS, conservator, Glasmuseum van Charleroi)
Conclusies, o.l.v. Stéphanie CLAISSE, Académie Royale des Sciences, Lettres et Beaux-Arts de Belgique
