Op 17 december 1909 overlijdt koning Leopold II zonder mannelijke nakomelingen. Een paar dagen later, op 23 december, bestijgt zijn neef Albert op 21-jarige leeftijd de troon. Koning Albert I en zijn echtgenote koningin Elisabeth hebben een belangrijke stempel gedrukt op de Belgische geschiedenis, bijvoorbeeld tijdens Wereldoorlog I of, in het geval van de koningin, door liefdadigheidswerken en de muziekwedstrijd die tot op vandaag haar naam draagt.

Het Archief van het Koninklijk Paleis bewaart talrijke archiefbestanden over het vorstenpaar, waaronder 594 fotoalbums met in totaal 37.149 foto’s uit de periode 1890-1965. Deze foto’s werden dit jaar geïnventariseerd.

Koningin Elisabeth was gepassioneerd door fotografie en heeft dan ook talrijke plaatjes geschoten. Al voor haar huwelijk had ze altijd haar fototoestel bij zich! De archieffoto’s gaan bijvoorbeeld over officiële bezoeken aan Leuven (1904), Doornik (1905), Aarlen (1905), Sint-Gillis (1908) of over prins Albert in Congo (1909).

Tijdens de Eerste Wereldoorlog bleef koningin Elisabeth samen met haar echtgenoot in België en ze maakte tijdens de oorlogsjaren 2.400 foto’s, verzameld in 12 albums. In totaal bevat het fotoarchief van koning Albert I en koningin Elisabeth 7.500 foto’s over de Groote Oorlog, verdeeld over 87 albums. Een aantal foto’s gaan ook over de Tweede Wereldoorlog (bijvoorbeeld het bezoek van koningin Elisabeth aan de slachtoffers van de bombardementen op La Louvière in 1944).

De foto’s geven ook een goed beeld van de activiteiten en officiële bezoeken van het vorstenpaar in België (en het buitenland):

• industrie: bezoek aan de nieuwe infrastructuur van de Antwerpse haven (1928) en aan de elektriciteitscentrale Interscaut in Schelle (1933)
• onderwijs: bezoek aan de Université du Travail in Charleroi (1929) en aan de beroepsschool Gesticht van het H. Hart te Maasmechelen (1929)
• ziekenhuizen: bezoek aan het Instituut voor Oorlogsblinden in Bosvoorde, het sanatorium Lizzie Marsily in Westmalle, de mutualiteitskliniek Bond Moyson in Gent, het psychotherapeutisch hospitaal van dokter Auguste Depoorter in Brugge, het hospitaal van de  Caisse Commune d’Assurance des Charbonnages du Couchant in Bergen (1934)
• kunst: boottocht op de Leie samen met Vlaamse kunstenaars (1931), bezoek aan het theater Marivaux in Brussel (1934), Koningin Elisabethwedstrijd (1955, 1956, 1959, 1963), foto’s van tentoonstellingen in de tuin van het Erasmushuis in Anderlecht (1956, 1958, 1960), foto’s van wereldtentoonstellingen (Luik (1930), Antwerpen (1930), Brussel (1958))
• volkskunde: Gouden Boomstoet in Brugge (1930) en carnaval van Binche (1951)
• natuurrampen: bezoek aan de overstroomde gebieden in de Samber- en Maasvallei (1926).

In een twaalftal albums staat het bergbeklimmen centraal, de geliefde sport van koning Albert I.

De fotoalbums kunnen op afspraak worden geraadpleegd in het Archief van het Koninklijk Paleis.

Inventaris

D'HOORE Baudouin, Inventaris van de verzameling fotoalbums van koning Albert I en koningin Elisabeth (1890-1965), reeks Inventarissen Koninklijk Paleis 13, publ. 5620, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2016, € 7,00 (+ eventuele verzendingskosten).

Tentoonstelling in het Koninklijk Paleis

Van 22 juli tot 4 september 2016 loopt in het Koninklijk Paleis de tentoonstelling “Elisabeth. Passie voor de kunst”, waar heel wat stukken uit het Archief van het Koninklijk Paleis te zien zijn, zoals handgeschreven partituren van Johann-Sebastian Bach en Camille Saint-Saëns.