In 2004 verscheen het eerste deel van de inventaris van het archief van Wilfried Martens, waarin de jeugdjaren van Martens aan bod kwamen en zijn prille politieke carrière. Nu is ook het tweede deel van het archief Martens geïnventariseerd, dat de periode van 1978 tot 2009 beslaat. Ditmaal staan zijn jarenlange rol als Belgisch premier en zijn politieke activiteiten op Europees niveau centraal. De inventarissen van het archief van Wilfried Martens bundelen leven en werk van één van de voornaamste politici uit de recente Belgische geschiedenis.
Wilfried Martens: van Belgisch premier tot EVP-voorzitter
Ruim twaalf jaar lang, van 1979 tot 1992, stond Wilfried Martens bijna onafgebroken aan het hoofd van de regering. In deze periode profileerde hij zich als de architect van het nieuwe federale België, met dank aan twee staatshervormingen. De successen op het vlak van de staatshervorming stonden vaak in schril contrast met de crisissen waarmee de regeringen-Martens werden geconfronteerd, zoals de ontsporing van de overheidsfinanciën of de plaatsing van de kernraketten. Martens beheerste de politiek als geen ander en oogstte lof voor de behendigheid waarmee hij talloze klippen wist te omzeilen. De “dorpsjongen uit Sleidinge” ontwikkelde in zijn functie als premier een bijzondere band met koning Boudewijn.
In 1992 ruilde Martens de Belgische politiek voor de Europese, waar hij zich met gedrevenheid en succes toelegde op de uitbouw van de Europese Volkspartij (EVP). Die partij was volgens Martens dé drijvende kracht achter de eenheidsmarkt en de eenheidsmunt. Ter gelegenheid van zijn gedeeltelijk vertrek uit de Belgische politiek in 1992 – hij bleef nog een tijdlang senator – blikte hij al even terug op zijn loopbaan en onderschreef hij het belang van zijn archieven voor de definitieve beoordeling van zijn werk (zie interview in het weekblad Humo, 16 april 1992, p. 36).
Deel 2 van de inventaris ‘Martens’
De inventarissen van het archief van een staatsman zoals Wilfried Martens kunnen elementen aanreiken om de loop van de geschiedenis te verklaren en te begrijpen, op vele vlakken. Een brede waaier aan onderzoeksthema’s dient zich aan.
Deel 2 van de inventaris van het archief ‘Martens’ beschrijft 7519 nummers of 385 strekkende meter archief. Het spreekt voor zich dat dit deelbestand veel informatie bevat over de rol en het ambt van premier in de Belgische politiek. De archiefstukken hebben betrekking op zowat alle aspecten van de politiek, van regeringsvormingen tot de praktische organisatie van de kabinetten. De ordening van de stukken over het regeringsbeleid verloopt via een thematische indeling, wat het opzoeken eenvoudiger maakt. Het archief geeft informatie over beslissingsprocessen, lobbywerk en overleg, maar biedt ook inzicht in partijpolitieke strategieën rond diverse thema’s.
Wat de Europese periode betreft, licht het archief ‘Martens’ de cruciale rol toe die hij vertolkte bij de uitbouw van de EVP tot de belangrijkste partij op Europees niveau in de periode 1990-2006, met onder meer aandacht voor de situatie in Midden- en Oost-Europa. De archieven brengen zonder meer duidelijkheid over de rol en het belang van Wilfried Martens in het kader van de Europese besluitvorming.
Een reeks archiefbescheiden handelen over het netwerk dat Wilfried Martens rond zijn persoon opbouwde (dossiers m.b.t. dienstbetoon en benoemingen, wenskaarten, enz.). Verder bevat het bestand ook sporen van de nevenactiviteiten van Martens (waaronder zijn advocatenpraktijk) en van zijn privéleven. Om redenen van onder meer privacy gelden een aantal beperkingen voor de raadpleging van deze stukken. U vindt de raadplegingsvoorwaarden vooraan in de inventaris.
Guy COPPIETERS, Inventaris van het archief van Wilfried Martens. Deel 2: Van Belgisch premier tot EVP-voorzitter 1978-2009 (1919), Reeks Inventarissen Algemeen Rijksarchief nr. 578, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2015.
Publicatie 5436 , € 20,00 (+ eventuele verzendingskosten)
Eerder verscheen ook:
Marc THERRY, Inventaris van het archief Wilfried Martens. Deel 1: Van de jeugdjaren tot de verkiezingen van 1978, Reeks Inventarissen Algemeen Rijksarchief nr. 351, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2004.
Publicatie 4371 , € 19,00 (+ eventuele verzendingskosten)
De inventarissen zijn in papieren versie te koop in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief of kunnen besteld worden via publicat@arch.be. U kan de inventarissen ook gratis downloaden via de links in bovenstaande referenties.
