Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Archieven over de tapijtnijverheid in Doornik ontsloten

Texte petit  Texte normal  Texte grand
11/02/2015 - Inventarisatie - Publicaties - Rijksarchief te Doornik

Doornik kende vroeger een bloeiende tapijtnijverheid. Het Rijksarchief te Doornik bewaart 6 strekkende meter archief (1828-1887) van de Manufacture royale de Tapis de Tournai en de Société des Intérêts réunis pour la Fabrication de Tapis. Begin 2015 verscheen een inventaris die beide bestanden ontsluit.

De gouden tijd van de Doornikse tapijtnijverheid begon al in de 15de eeuw. In 1779 volgde een nieuw hoofdstuk toen Piat Le Febvre een bedrijf voor de confectie van vloerkleden oprichtte. In 1786 kocht de familie Le Febvre een oud clarissenklooster op om er grote werkruimtes in onder te brengen. Deze ateliers  werden gemoderniseerd in 1811.

De tapijtweverij van Le Febvre beleefde zijn hoogdagen ten tijde van het Napoleontisch Keizerrijk. De fabriek stelde duizenden arbeiders te werk – vooral kinderen – en vormde de grootste onderneming van de stad. De val van het Keizerrijk leidde echter tot de teloorgang van de fabriek. Onder het Hollands bewind kende de onderneming een heropleving, met dank aan de douanemaatregelen van het centraal bestuur die ervoor zorgden dat België wol kon importeren zonder invoerrechten te moeten betalen.

De archieven over de tapijtnijverheid in het Doornikse die worden bewaard in het Rijksarchief te Doornik vertellen helaas niets over de activiteiten van het familiebedrijf Le Febvre. De 6 meter archief van de Manufacture royale de Tapis de Tournai dateert immers van na 1828, toen het bedrijf werd overgenomen door Schumacher, Overman & Compagnie.

De bewaarde documenten hebben voornamelijk betrekking op de boekhouding. De algemene inventarissen van goederen en koopwaar (nrs. 6 tot 19) zijn bijzonder interessant voor de studie van de geschiedenis van wetenschap, techniek en materialen. Ze beschrijven zeer gedetailleerd het meubilair, de grondstoffen en het materieel dat in de ateliers werd aangewend. Deze inventarissen geven ook duiding over de verschillende weeftechnieken en -machines die werden gebruikt.

De documenten over het commercieel beheer bieden op hun beurt een beeld van de verhoudingen tussen de onderneming en haar leveranciers en (vaak buitenlandse) klanten. De briefwisseling met handelsvertegenwoordigers in verschillende Europese steden is trouwens een uitstekende graadmeter voor de commerciële uitstraling die de “Manufacture” destijds in Europa genoot.

  

 

De inventaris

De inventaris is chronologisch opgedeeld. De wissel van eigenaar van het bedrijf gold als cesuur:

  • Schumacher, Overman & Compagnie (1828-1869)
  • Société des Intérêts Réunis pour la Fabrication de Tapis (1869-1887)

De inventaris verscheen begin 2015 en is in papieren versie te koop in het Rijksarchief te Doornik, in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief of via publicat@arch.be.  U kan de inventaris ook gratis downloaden.

GOUVERNEUR Romy, Inventaire des archives de la Manufacture royale de Tapis de Tournai (1828-1869) et de la Société des Intérêts Réunis pour la Fabrication de Tapis (1869-1887)reeks Inventarissen Rijksarchief te Doornik nr. 31, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2015.
Publicatie 5428, € 2,00 (+ eventuele verzendingskosten). 

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement